Braken en misselijkheid: wat zijn de mogelijke oorzaken?

Bij braken ontdoet ons lichaam zich van ongewenste maaginhoud. Braken wordt door verschillende factoren veroorzaakt. In de meeste gevallen gaat het om een dieetfout of een virusinfectie.

Braken kan wijzen op een ziekte van het spijsverteringsstelsel en het zenuwstelsel. Samen met het gevoel te moeten braken, is er vaak sprake van onsmakelijkheid, duizeligheid en algemene zwakte.

Oorzaken, diagnose, behandeling, thuiszorg en veel andere interessante informatie vindt u in het artikel.

Braken: waarom ontstaat het?

Beroepsmatig wordt braken vomitus genoemd.

Maagklachten betekenen niet noodzakelijk dat men gaat braken. Irritatie van de maag kan spontaan verdwijnen.

Anders ontstaat een onaangenaam gevoel van braken in de maag, en wordt de inhoud ervan in omgekeerde richting - via de mond - geleegd.

Braken is een symptoom van irritatie of een bepaalde morbiditeit. Meestal is het een dieetfout of gastro-enteritis van het spijsverteringskanaal (buikgriep). Het risico van braken is uitdroging van het organisme door verlies van water en voedingsstoffen.

Braken is een beschermingsreflex van het spijsverteringsstelsel waarmee het lichaam zich ontdoet van ongewenste maaginhoud. Te grote hoeveelheden voedsel of chemisch irriterend voedsel kunnen ongewenst zijn.

De reden voor braken kan ook een centrale oorzaak hebben, zoals een neurologische ziekte, een hersenschudding, enz.

Braken is mogelijk door achterwaartse peristaltiek van de spieren van het spijsverteringskanaal naar boven in de mond.

Tijdens het braken is er een gelijktijdige hevige samentrekking van de buikspieren.

De triggers en het braakproces in het lichaam zijn sterk gecoördineerd. Wanneer de zenuwen in de maag tijdens de spijsvertering in contact komen met verdachte stoffen, zenden zij zenuwsignalen naar het braakcentrum in het CZS (centraal zenuwstelsel) en wordt de betrokkene misselijk.

Het braakcentrum reageert dan. Het begint het proces te coördineren met de ademhalings-, cardiovasculaire en musculoskeletale systemen. Het braakcentrum regelt samentrekkingen van het middenrif, de buikspieren, de peristaltiek en de ontspanning van de slokdarmsfincter.

Braken gaat in de meeste gevallen gepaard met andere geassocieerde symptomen:

• Algemene zwakte.
• Misselijkheid
• Misselijkheid
• Duizeligheid
• Migraine, hoofdpijn
• Koud zweet en bleekheid
• Verhoogde speekselproductie
• Brandend maagzuur
• Halitose

Wanneer moet medische hulp worden ingeroepen?

Als er sprake is van een dieetfout of als er een kleine hoeveelheid alcohol wordt geconsumeerd, kan het braken met thuisbehandeling worden behandeld. Vanwege het risico op infectie en uitdroging is het echter raadzaam medische hulp in te schakelen.

Wanneer dringend professionele hulp inroepen?

• Als het braken niet binnen 24 uur afneemt
• Als u bloed braakt of als het braaksel groen of zwart van kleur is
• Als je een verhoogde lichaamstemperatuur of koorts hebt
• Als de persoon tekenen van uitdroging vertoont
• Als de persoon tekenen van duizeligheid en flauwvallen vertoont
• Als het braken gepaard gaat met een ongeval
• Als de persoon grote hoeveelheden alcohol heeft genuttigd
• Als er sprake is van stof- of voedselvergiftiging
• Als de persoon een jong kind is

Oorzaken en etiologie van braken

De etiologie van braken varieert van psychogene factoren, zwangerschap, dieetfouten, infectieziekten, ontstekingen tot ernstige ziekten van het spijsverteringsstelsel of het zenuwstelsel. De meest voorkomende oorzaken worden hieronder opgesomd.

Voedingsfout

Een dieetfout is een veel voorkomende oorzaak van maagirritatie en braken. Het treedt op na een verkeerd dieet, te grote hoeveelheden of een verkeerde combinatie van voedingsbestanddelen. Na eliminatie van het ingenomen voedsel verbetert de medische toestand in korte tijd.

Onjuist bereid of verontreinigd voedsel kan een risicotrigger zijn voor braken.

Psychologische factor

De functie van het spijsverteringskanaal kan ook psychosomatisch worden beïnvloed.

Bij overmatige psychologische stress, spanning en emotionele gebeurtenissen kan het lichaam reageren met misselijkheid en, in het ergste geval, braken. Frequente buikpijn, verhoogde frequentie van de ontlasting en diarree komen echter vaker voor.

Vergiftiging met een ongeschikte stof

Consumptie van buitensporige hoeveelheden alcohol of ongepaste combinaties kan irritatie van de chemische receptoren van de maag veroorzaken.

Consumptie of toediening van een ongeschikte stof (geneesmiddel, geneesmiddelentherapie...) kan de receptoren en het braakcentrum irriteren. Professionele diagnose, behandeling en uitsluiting van het risico van vergiftiging is noodzakelijk.

Voedselallergie en -intolerantie

Ernstige voedselallergieën en -intoleranties kunnen kort na inname van het allergeen spijsverteringsproblemen veroorzaken. Zij kunnen buikpijn, krampen, braken of moeilijkheden bij de ontlasting veroorzaken. Potentiële allergenen zijn bijvoorbeeld gluten, sommige noten, fruit, melkeiwit en andere.

Naast spijsverteringsproblemen kan een allergie ook een immuunreactie veroorzaken, zoals jeuk, zwelling of huiduitslag, enz.

Infectieuze acute ziekten van het spijsverteringsstelsel

Een infectie van het spijsverteringskanaal is meestal viraal, maar kan ook bacterieel of parasitair zijn. Ze treedt op na contact met een besmettelijke persoon of een besmet voorwerp.

Zij kan gepaard gaan met koorts, koorts, algemene vermoeidheid, gebrek aan eetlust en problemen met de ontlasting (diarree, buikkrampen...). Bij een maag-darminfectie bestaat het risico van uitdroging.

Dieetaanpassing en professionele behandeling door een arts is noodzakelijk. Specificatie van de ziekteverwekker en bepaling van de behandeling met antibiotica of andere geschikte farmacotherapie is noodzakelijk.

Ziekten van het spijsverteringskanaal

Chronische ziekten van het maagdarmkanaal kunnen ook misselijkheid en braken veroorzaken. Het gaat vooral om chronische inflammatoire darmziekten in een verergerde acute fase, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa.

IBD = inflammatoire darmziekte = inflammatoire darmziekte = idiopathische darmziekte = aspecifieke inflammatoire darmziekte.

Andere ziekten zoals het prikkelbare darm syndroom (IBS) en maagzweren, peptische zweren, reflux en andere problemen kunnen buikpijn, krampen, misselijkheid en in sommige gevallen braken veroorzaken.

Neurologische factor

Hoofdletsels, hersenschuddingen of bloedingen in het centrale zenuwstelsel kunnen braken veroorzaken. Infecties van het zenuwstelsel, meningitis, migraine of evenwichtsstoornissen zijn geen uitzondering.

Misselijkheid en braken kunnen ook optreden bij meer gevoelige personen bij het veranderen van evenwicht tijdens het autorijden, in een vliegtuig of ander vervoermiddel.

Zwangerschap

Maagklachten en braken komen vaker voor in de eerste weken van de zwangerschap. Dit wordt veroorzaakt door hormonale veranderingen in het lichaam en de verhoogde druk op de baarmoeder en de omliggende organen in het begin van de zwangerschap.

De aandoening wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere niveaus van het hormoon progesteron, dat de tonus en beweeglijkheid van het spijsverteringskanaal vermindert.

Vooral ochtendbraken en ochtendmisselijkheid zijn kenmerkend. Als het braken te vaak voorkomt, te lang duurt of het braaksel een atypische kleur heeft, moet een arts worden geraadpleegd. Als er bloed aanwezig is, moet onmiddellijk een arts worden geraadpleegd.

Andere ziekten

Braken hoeft niet uitsluitend gepaard te gaan met ziekten van het spijsverteringsstelsel. Het kan een begeleidend symptoom zijn van griep, nierontsteking, galblaasontsteking of oncologische ziekten en vele andere.

Braken en misselijkheid zijn ook een gevolg van een sterke behandeling met medicijnen, chemotherapie of bestraling.

Braken bij jonge kinderen

Kinderen hebben hetzelfde mechanisme van braken als volwassenen.

Jonge kinderen braken iets vaker dan volwassenen. Dit komt vooral door een gevoeliger immuunsysteem en spijsverteringsstelsel.

Braken of regurgitatie na de voeding is een veel voorkomende aandoening die geleidelijk verdwijnt naarmate het kind zich ontwikkelt.

Als het kind vaak ongewoon braakt of andere tekenen van ziekte vertoont (diarree, verstopping, bloed en slijm in de ontlasting, verhoogde temperatuur, koorts, enz.), is een dringend bezoek aan een kinderarts noodzakelijk.

De oorzaak van braken bij jonge kinderen kan liggen in een infectie van het spijsverteringskanaal (gastro-enteritis), voedselallergie, hersenschudding, meningitis, otitis media en andere.

Daarom is de diagnose door een arts belangrijk.

Diagnose en behandeling van braken

De eerste diagnose bestaat uit een anamnese, beoordeling van de klinische symptomen en een basisonderzoek van de buikholte door palpatie en luisteren. Ook echografisch onderzoek van de buikorganen is gebruikelijk.

In geval van trauma wordt gekozen voor röntgenonderzoek, CT of MRI om een neurologisch probleem of een bloeding uit te sluiten. Als infectie en ontsteking worden vermoed, wordt bij de patiënt een bloedmonster, urine en eventueel ontlasting afgenomen.

In sommige gevallen kan een gastroscopie, een beeldvormend onderzoek van de maag met een camera, geïndiceerd zijn. Bij een gastroscopie wordt een speciale camera via de mond en slokdarm in het spijsverteringskanaal gebracht, waardoor de onderzoekende arts in het bovenste deel van het spijsverteringskanaal kan kijken.

Afhankelijk van de diagnose en de etiologie van het braken wordt vervolgens de precieze behandeling gekozen, die meestal door een gastro-enteroloog wordt bepaald.

De behandeling kan over het algemeen worden onderverdeeld in een conservatieve behandeling in de vorm van rust en dieetaanpassing en een medische behandeling.

De basis van de behandeling van braken is rust en voldoende inname van vocht, vitaminen en mineralen die het lichaam heeft verloren. Zuiver water, mineraalwater, gezoete thee of rehydratieoplossing zijn geschikt. Zwarte thee of kamillethee is geschikt om het spijsverteringskanaal te kalmeren.

Een essentieel onderdeel van de kuur is een dieet dat de maag niet overbelast. Pittig, heet, zuivel, zuur en vet voedsel moet worden vermeden. Cafeïne en alcohol worden afgeraden.

Voorbeelden van geschikt zelfgekookt voedsel zijn bananen, koekjes, biscuits, gekookte aardappelen, rijst, gekookte wortelen, kale pasta, magere gekookte kip en ander voedsel voor een gemakkelijke vertering en eliminatie.

Lees ook:Welk dieet is goed voor diarree, constipatie of braken? Hoe ze te stoppen?

De meest toegediende medicijnen zijn anti-emetica, die het braken onderdrukken. Bij bacteriële gastro-enteritis zijn antibiotica voor de patiënt aangewezen.

Probiotica zijn ook nuttig om het evenwicht van de darmflora te herstellen.

In het geval van chronische ontsteking van het darmkanaal, op hun beurt, ontstekingsremmende corticosteroïden en aminosalicylaten.

De behandeling wordt afgestemd op de oorzaak van het braken en kan van patiënt tot patiënt verschillen. In het geval van voedselallergieën of chronische ontstekingsziekten wordt de aandoening op lange termijn beheerd door aanpassing van de levensstijl, veranderingen in de voeding, ondersteunende farmacotherapie, gezondheidsmonitoring en preventie.