Gistinfectie van de vagina: wat zijn de oorzaken en wat zijn de symptomen?

Een vaginale schimmelinfectie, ook wel vaginale candidiasis of vaginale mycose genoemd, is een schimmelinfectie die jeuk, irritatie, zwelling en afscheiding veroorzaakt in de vagina en de vrouwelijke geslachtsorganen.

Het is een infectie van het onderste deel van de vrouwelijke geslachtsorganen, specifiek de vagina. Het kan acuut of chronisch, terugkerend voorkomen.

Veel vrouwen komen met dit probleem naar de gynaecoloog.

Dit type infectie is een van de meest voorkomende en meest voorkomende problemen bij vrouwen. Naar schatting krijgt ongeveer 75% van de vrouwen minstens één keer in hun leven met zo'n infectie te maken.

Het is geen ontsteking, maar de vermenigvuldiging van microben in de vagina die de infectie veroorzaakt.

De meest voorkomende veroorzaker van een vaginale schimmelinfectie is Candida albicans, die verantwoordelijk is voor 80-90% van alle gevallen.

Candida glabrata is goed voor 5-15% en Candida tropicalis voor ongeveer 5%. Andere soorten komen minder vaak voor, maar kunnen ook voorkomen.

Co-infectie met meerdere candidasoorten is zeldzaam.

Candida komt ook vaak voor in het lichaam, in de darmen, vagina, mond, huid, zonder problemen te veroorzaken. Het is pas wanneer het overwoekert dat het een probleem wordt.

Onder fysiologische omstandigheden wordt een gezonde vagina bevolkt door bepaalde soorten gist en bacteriën. Als het evenwicht wordt verstoord, vermenigvuldigen de gistcellen zich. Er ontstaat een schimmelinfectie die afscheiding, jeuk en zwelling in het genitale gebied veroorzaakt.

De aanwezigheid van bacteriën in de vagina is niet de oorzaak van een schimmelinfectie.

De vagina heeft zijn eigen fysiologische vaginale ecosysteem als bescherming tegen infecties.

Het bestaat bijvoorbeeld uit:

• Het mucosale immuunsysteem, dat het vaginale slijmvlies beschermt.
• De hormoonspiegels tijdens de menstruatiecyclus creëren gunstige omstandigheden voor de bescherming van de vagina tegen microben.
• De vaginale flora, die bestaat uit micro-organismen en met elkaar in balans is. De vaginale flora bestaat uit lactobacillen
• Lactobacillen houden de zure pH van de vagina op peil door melkzuur te produceren, dat de zuurgraad op peil houdt, en door waterstofperoxide te produceren. Dit beperkt de groei van schadelijke bacteriën en gisten.

Candida, of gist, komt van nature voor in de vagina. Lactobacillusbacteriën houden ze in toom.

Als er een onevenwicht is, ontstaat er een infectie.

Candida albicans is de meest voorkomende oorzaak van een vaginale schimmelinfectie. Het komt vaak in kleine hoeveelheden voor in de vagina, samen met andere gisten.

De vaginale flora, waaronder lactobacillen, voorkomt dat de gisten gaan woekeren. Als er een onbalans is tussen deze gisten, vermenigvuldigen ze zich en ontstaat er een schimmelinfectie.

Overgroei van gist kan de volgende oorzaken hebben:

• Hogere niveaus van geslachtshormonen, waardoor de hoeveelheid glycogeen in de vagina toeneemt. Dit verhoogt de omstandigheden voor Candida-gist om te groeien en zich te vermenigvuldigen. Dit komt vaak voor tijdens de zwangerschap, het verhoogde niveau van zoete omgeving in de vagina verhoogt de vermenigvuldiging van gist
• Diabetes mellitus. Gistinfecties komen vaak voor bij vrouwen met diabetes.
• Sommige soorten antibiotica verminderen en verstoren de natuurlijke microflora van de vagina, waardoor de vermenigvuldiging van gist toeneemt.
• Hormonale anticonceptiemiddelen
• Verminderde immuniteit
• Slechte seksuele en hygiënische gewoonten
• Stress

Zwemmen in chloorwater, langdurig dragen van natte zwemkleding, hete baden dragen ook bij aan schimmelinfectie.

Risicofactoren

• Het dragen van strak, nauwsluitend ondergoed dat ondoordringbaar is, waardoor de lokale vochtigheid en temperatuur rond de genitaliën toeneemt
• Te frequente vaginale hygiëne met geparfumeerde producten
• Gebruik van geparfumeerd toiletpapier
• Vaak zwemmen in openbare zwembaden en bezoeken aan bubbelbaden

Gistinfectie na seks

Gistinfectie zelf wordt niet geclassificeerd als een seksueel overdraagbare aandoening.

Het kan echter wel worden overgedragen en zich in de vagina nestelen na gebruik van seksspeeltjes, vingers of door een partner die een schimmelinfectie aan de penis heeft.

Orale seks kan de bacteriën in de mond, vagina en op de penis verstoren en zo een infectie veroorzaken.

De symptomen kunnen mild, matig tot ernstig zijn.

Een schimmelinfectie is snel te herkennen aan de karakteristieke symptomen, die vooral bestaan uit witachtige vaginale afscheiding en hevige jeuk aan de vagina en genitaliën.

De witachtige afscheiding kan vaak lijken op de consistentie van klontjes kwark. Deze vaginale afscheiding gaat ook gepaard met een branderig gevoel in de geslachtsorganen. Het branderige en jeukende gevoel treft de uitwendige en inwendige slijmvliezen van de geslachtsorganen en gaat gepaard met roodheid.

Symptomen van schimmelinfectie

• De afscheiding kan dik, klonterig, krullend of zelfs waterig zijn
• De kleur van de afscheiding kan wit tot witgeel zijn
• De afscheiding is reukloos
• Er verschijnt een wit laagje op de uitwendige pis
• Irritatie van de vagina en de omgeving
• Jeuk, soms een branderig gevoel in de vagina of vulva
• Brandend gevoel tijdens het vrijen of plassen
• Pijn in het vaginale gebied
• Roodheid en zwelling van de genitaliën
• Bij ernstige infecties kunnen er scheurtjes in de vaginawand ontstaan, gevolgd door bruinige of bloederige afscheiding

De tabel toont de kenmerkende verschillen tussen infecties

Lees ook:

• Vaginale afscheiding: wat betekent groene, gele, witte afscheiding en jeuk?
• Vaginale afscheiding en verandering in kleur, geur of consistentie = probleem?

De diagnose is gebaseerd op voorgeschiedenis en onderzoek.

Je gynaecoloog heeft de volgende informatie nodig:

• hoe lang het probleem al bestaat
• wanneer het probleem zich voordeed
• hoe het verband houdt met de menstruatiecyclus
• de aard van het probleem

De arts zoekt uit wat voor soort afscheiding het is, hoe het ruikt en onder welke omstandigheden het is ontstaan.

Het is ook belangrijk om de gynaecoloog te informeren over je seksleven, je anticonceptiegebruik, of je een condoom gebruikt en of je onlangs antibiotica hebt genomen of neemt.

De diagnose is gebaseerd op:

Onderzoek in vaginale spiegels. De kwaliteit en het karakter van de afscheiding, of er bloed in zit en de conditie van het vaginale slijmvlies worden beoordeeld. De mate en intensiteit van veranderingen in de vagina, de kleur en de bloedtoevoer worden geobserveerd.

Bepaling van de pH van de vaginale afscheiding met behulp van een indicatorpapiertje. Onder normale omstandigheden is de pH van de vagina 3,5-4,5.

Amino test wordt gedaan door een druppel 10% kaliumhydroxideoplossing aan de afscheiding toe te voegen. Bij een schimmelinfectie wordt een visachtige geur geproduceerd.

De diagnose kan ook worden gesteld door microscopisch onderzoek van vaginale afscheidingen, waarbij een uitstrijkje uit de vagina wordt genomen en vervolgens op een glazen glaasje wordt geplaatst. Er wordt zoutoplossing op het glaasje gedruppeld en afgedekt met een ander glaasje. De glaasjes worden onmiddellijk onder een microscoop gelegd voor evaluatie.

Een andere optie is om het vaginale uitstrijkje direct naar het microscopielaboratorium te sturen voor evaluatie.

Als het microscopisch onderzoek negatief is, moet er een kweek worden uitgevoerd om het type candida en bacteriën in de vagina te bepalen.

De ziekte begint met gist die zich vermenigvuldigt en vasthecht aan het slijmvlies, wat een geschikte omgeving vereist, zoals een verhoogd gehalte aan dierlijk zetmeel in de cellen.

Zodra de gist zich heeft gevestigd, vermenigvuldigt hij zich en verschijnen de eerste symptomen.

Het duurt meestal een paar dagen, zelden een week of meer, voordat de eerste symptomen van de infectie verschijnen.

Meestal is er sprake van een branderig gevoel, jeuk aan de genitaliën en, in een later stadium, buikpijn.

Om een schimmelinfectie te krijgen, moet de infectie een proces van drie fasen doorlopen.

Dit proces omvat hechting, kieming en invasie:

Adhesie is cruciaal voor het overleven van schimmels. Adhesie is hechting. Als Candida ablicans aanwezig is, is de adhesie groter dan bij andere gistsoorten.

Adhesie van gisten gaat gepaard met verschillen die van invloed zijn op de gevoeligheid om een infectie te ontwikkelen.

Het komt vaker voor bij diabetes melitus, bij zwangerschap en bij oestrogeenbehandeling omdat oestrogeenhormoonspiegels de aanhechting van candida verhogen.

Gistinfectie wordt ook vaak uitgelokt door een antibioticabehandeling.

Het komt minder vaak voor tijdens en na de menopauze.

Een andere oorzaak van infectie kan een gebrek aan lactobacillen in de vagina zijn.

Ontkieming is het proces van de initiële ontwikkeling waarbij de gist groeit en zich verspreidt.

De invasie leidt tot het vrijkomen van stoffen die resulteren in zwelling, jeuk en de vorming van afscheiding.

De ontwikkeling van de infectie hangt voornamelijk af van de vaginale flora en immuniteit.

Het belangrijkste is de gezonde aanwezigheid van lactobacillen, die de normale vaginale flora vormen.

Als candida zich vermenigvuldigt, dringt gist het oppervlak van het vaginale slijmvlies binnen en veroorzaakt infectie.

Een vaginale schimmelinfectie wordt niet beschouwd als een seksueel overdraagbare aandoening; het is niet overdraagbaar zoals andere infecties. Hoewel het verspreid kan worden via geslachtsgemeenschap, komt het ook voor bij vrouwen die niet seksueel actief zijn.

Gistinfectie kan van partner op partner worden overgedragen.

Overdracht is ook mogelijk van moeder op kind tijdens de bevalling, tijdens het geven van borstvoeding als de gist in de borst groeit, en bij kinderen uit het zich door een wit laagje in de mond dat bekend staat als echte meeldauw.

Gistinfectie en menstruatie

Een schimmelinfectie treedt meestal op een paar dagen voor de menstruatie. Voor de menstruatie is er een schommeling in hormonen. Dit veroorzaakt vaak een onbalans van gezonde bacteriën in de vagina en een overgroei van gist.

Als je gele of witte afscheiding krijgt voordat je ongesteld wordt, hoef je je niet meteen zorgen te maken over een schimmelinfectie. Het kan een schimmelinfectie zijn als je andere symptomen krijgt, zoals jeuk en een branderig gevoel.

Het is het beste om een behandeling te starten bij het eerste teken en niet te wachten tot de symptomen zich ontwikkelen.

Vroegtijdige behandeling vóór de menstruatie bij de eerste tekenen kan je helpen om van de infectie af te komen. Als de problemen na de menstruatie aanhouden, ga dan naar je gynaecoloog.

Behandeling van schimmelinfectie bij zwangerschap

Tijdens de zwangerschap kan een vaginale schimmelinfectie optreden door regelmatige en frequente veranderingen in de hormoonspiegels.

Tijdens de zwangerschap is het vaginale slijmvlies vatbaarder voor schimmelinfecties.

Hogere hormoonspiegels, vooral oestrogeen, veroorzaken een toename van glycogeen of suiker. Suiker versnelt en zorgt ervoor dat gist zich kan vermenigvuldigen in de vagina.

In dit geval is het zo dat na de bevalling de hormoonspiegels normaliseren. Dit geldt ook voor de infectie.

De behandeling bij zwangerschap is hetzelfde als bij niet-zwangerschap, maar het succespercentage is lager en de behandeling verloopt meestal langzamer.

Bij de behandeling wordt echter de voorkeur gegeven aan topisch gebruik.

Bij een schimmelinfectie tijdens de zwangerschap moet rekening worden gehouden met mogelijke schade aan de foetus, vooral in het eerste trimester. Als behandeling net aan het begin van de zwangerschap nodig is, wordt boraxglycerine gebruikt, dat foetusvriendelijk is.

Alternatieve behandeling: Wat is de thuisbehandeling voor mycosis fungoides in de vagina?

Wanneer een schimmelinfectie begint, is er de optie om naar receptvrije geneesmiddelen te grijpen om de schimmelinfectie te behandelen of alternatieve natuurlijke/thuisbehandelingen te proberen.

• Knoflook - Het is effectief tegen candida albicans. Je kunt er olie, poeder of extract van maken en het in gepureerde vorm gebruiken. Knoflookextract doodt gist binnen een uur.
• Prei - De olie ervan wordt gebruikt.
• Kruidnagel - Kruidnagelextract doodt gist binnen 5 uur.
• Propolis - Het heeft een antibacteriële en schimmelwerende werking.
• Lactobacillen - In tabletvorm gaat het de vermenigvuldiging van gist tegen.
• Zink - Heeft een positief effect op de behandeling.

Het is belangrijk om een dieet te volgen bij een schimmelinfectie

Voedingsmiddelen vermijden:

• Suiker in elke vorm, of het nu witte suiker, bruine suiker, zoetstoffen uit ahornsiroop, honing of mout is
• Wit meel, witte rijst, pasta, noedels bevatten enkelvoudige koolhydraten die geen vezels bevatten en in het spijsverteringsstelsel worden omgezet in suiker
• Gist: voedingsmiddelen die gist bevatten en gefermenteerde voedingsmiddelen (brood en gebak)

Voor de goede orde: zuurdesembrood is toegestaan.

• Alcohol, bijv. wijn, bier
• Azijn, sojasaus, mayonaise, mosterd
• Schimmels - schimmelkaas, hermelijn
• Gerookt, gedroogd vlees
• Pinda's en pistachenoten
• Gedroogd fruit of ingeblikt, gecondenseerd fruit
• Schimmels - kunnen bijdragen aan overgroei van gist
• Vruchtensappen

Welk dieet is geschikt?

• Witte yoghurt met lactobacillen
• Eiwit uit dierlijke bronnen, kip, eieren, vis, peulvruchten, noten en zaden
• Verse groenten, vooral bladgroenten, kool, spinazie, boerenkool
• Voorzichtig met aardappelen, omdat ze koolhydraten kunnen bevatten die in suiker veranderen
• Vers fruit levert vezels, vitaminen en mineralen
• Complexe koolhydraten in volle granen, zoals zilvervliesrijst, gierst, boekweit, gerst, haver en quinoa
• Ongeraffineerde en koudgeperste oliën: olijfolie, kokosolie, zonnebloemolie, visolie, lijnzaadolie, avocado-olie