Behandeling van doorligwonden: geneesmiddelen, antibiotica en lokale behandelingen

Bij een vermoeden van decubitusletsel moeten er snel maatregelen worden genomen om de verhoogde druk op het betreffende gebied weg te nemen. Regelmatig positioneren helpt, maar vooral ook anti-subluxatiehulpmiddelen, een positioneerbaar bed en, indien mogelijk, mobilisatie van de patiënt.

Een geschikt bed en beddengoed zijn ook belangrijk. Bij het positioneren, het hanteren van de persoon en de juiste techniek bij het tillen is ook belangrijk. Anders bestaat er een risico op wrijvings- of schuifdrukzweren.

Hulpmiddelen in de strijd tegen decubitus zijn onder andere

• schuimkussens (rollen, cirkels)
• anti-decubitusmatrassen, die gevuld kunnen worden met lucht of andere materialen
• een luchtmatras met een compressor
• onderlegger, laken, fleecedeken, voor ademend vermogen, vochtafvoerend
• synthetische fleece matras
• kussens, die ook lucht kunnen zijn, maar ook gelatine, met korrels
• trapeze

Voldoende hygiëne en reinheid zijn belangrijk voor de huid. Incontinentie van urine en ontlasting is een bijzonder risico. Urine en ontlasting zijn agressief voor de huid en versnellen de ontwikkeling van decubituszweren. De huid mag niet te nat, maar ook niet te droog zijn en moet worden behandeld en gemasseerd.

De behandeling richt zich op het genezen van de wonden. De genezingsfase bestaat uit drie delen, namelijk

1. de reinigende (exsudatie) fase, waarin een necrotische overlay aanwezig kan zijn, de coating witgrijs of groenbruin is en stinkt
2. de granulatiefase, waarin de basis dieprood is en het ulcus zich vult met granulatieweefsel
3. de epithelisatiefase, waarin nieuw epitheel groeit vanaf de randen van het defect en het granulatieweefsel bedekt.

Voldoende menselijke voeding is ook erg belangrijk bij de behandeling. Decubitus kan worden veroorzaakt door een eiwittekort. Eiwit wordt daarom aangevuld, maar ook vitaminen en mineralen. De belangrijkste zijn vitamine C en zink.

Wat helpt tegen decubitus?

Farmacologische behandeling in de vorm van antibiotica wordt gebruikt als er aanwijzingen zijn voor microbiële infectie van de wond door bacteriën en hun gevoeligheid voor de juiste antibiotica. Er worden totale antibiotica toegediend.

Topische behandeling is natuurlijk ook belangrijk. Spoeloplossingen (zoutoplossing, jodium, Ringer's oplossing, permanganaatoplossing) worden gebruikt. Agressieve oplossingen zijn niet geschikt omdat ze de huid en het wondgenezingsproces kunnen schaden.

Wondverzorging moet zorgvuldig en volgens de principes van asepsis (voorzorgsmaatregelen tegen wondinfectie) worden uitgevoerd. Na het spoelen en desinfecteren van de wond worden verschillende preparaten toegepast om de wondgenezing te garanderen. Voorbeelden hiervan zijn topische antiseptica, verschillende verbanden en folies.

Er zijn veel preparaten voor de behandeling van decubituswonden. Voor de geschiktheid, het juiste type en de juiste combinatie kunt u het beste een arts raadplegen, bijvoorbeeld een chirurg. Chirurgische behandeling (verwijdering van necrotisch weefsel) is noodzakelijk in het geval van stadium 3 en 4. Voorbeelden zijn antiseptische verbanden, niet-verklevende verbanden, verband en actieve kool, hydrogel, hydrocolloïd, zilverbedekking, schuimbedekking, folie, siliconen gaas, alginaatverbanden.

Tijdige en adequate behandeling is een garantie voor succes in de strijd tegen decubitus. De beste manier is natuurlijk om het risico in te schatten en te voorkomen dat het optreedt. Tijdens de behandeling wordt de algemene conditie van de patiënt beoordeeld (Norton's schaal). Het juiste wondverzorgingsregime is belangrijk (niet elke dag, bepaald door een specialist), evenals revalidatie.