Conjunctivitis: wat veroorzaakt het bij kinderen en volwassenen? Helpt grootmoeders advies?

Conjunctivitis is een van de meest voorkomende ziekten van het oog. Het kan worden herkend aan typische onaangename symptomen zoals jeuk en een vreemd lichaam achter het ooglid, maar ook aan een merkbare roodheid van het oog, toegenomen jeuk en algemeen ongemak in het gebied.

Conjunctivitis = bindvliesontsteking.

Conjunctivitis komt voor bij mensen van alle leeftijden, van kinderen en adolescenten tot volwassenen en ouderen. Verschillende externe en interne factoren spelen een rol bij het ontstaan ervan. Het is acuut met een plotseling begin, maar kan ook chronisch zijn.

Je vraagt je vaak af: Wat veroorzaakt bindvliesontsteking? Zijn het bacteriën of virussen? Hoe is het met deze ziekte bij kinderen? Kunnen huisrecepten, adviezen van oma, kruiden (bijv. klis) helpen? Of is alleen professionele behandeling met druppels nodig?

Basisinformatie over het bindvlies.

Het bindvlies is een van de beschermende en bijkomende organen van het oog. Het wordt professioneel de tunica conjunctiva genoemd. De andere zijn de wimpers, de orbit (oogbol), de lacrimale kanalen, het lacrimale apparaat en ook de oogspieren.

Het bindvlies is een dun, doorzichtig en glanzend membraan. Het is elandkleurig en bedekt het oog in het gebied waar de binnenkant van de wimpers, het ooglid en de voorkant van de oogbol zich bevinden. Het vormt de bindvlieszak.

Het is verbonden met de neusholte bij het traanbuisgedeelte.

Het valt uiteen in drie structuren: de eerste twee zijn de palpebrale en de oogbolciliaire structuren. Deze structuren versmelten tot de superieure en inferieure overgangshaar, respectievelijk de formix superior en inferior.

Twee belangrijke functies van het bindvlies:

• mechanische bescherming.
  • het oog bedekken
  • reinigt het
  • het verdedigt het ook immunologisch, door de aanwezigheid van afweercellen
• secretoir - het maakt deel uit van de vorming en bescherming van de traanfilm

Het bindvlies is rijk gevasculariseerd. Tijdens normale rust zijn deze bloedvaten niet zichtbaar. Het keerpunt is echter wanneer het oog ontstoken raakt.

Als inleiding is het ook de moeite waard om de bindvlieszak te noemen. Deze dient voor het opvangen van tranen, die het oogoppervlak wassen, reinigen en beschermen.

De traanfilm is dus mechanisch en immunologisch van aard en verdedigt zo het hoornvliesepitheel.

De traanfilm is de eerste barrière van het oog. Hij heeft een dikte van ongeveer 7 tot 8 µm en bestaat uit hoofdlagen: de olie-, water- en mucinelaag. Daarnaast zijn er nog twee tussenlagen.

Conjunctivitis is...

Conjunctivitis is een ontstekingsziekte van het bindvlies die wordt veroorzaakt door verschillende agentia, zoals bacteriën, virussen en allergieën. Het komt ook voor bij andere ziekten, als ontsteking en niet als een aparte ziekte.

In het Engels wordt het treffend pinkeye (roze oog) genoemd.

De ziekte wordt gekenmerkt door een rode verkleuring van het vlies dat de voorkant van het oog en de binnenkant van het ooglid bedekt. Deze roze tot rode verkleuring gaat gepaard met verschillende onaangename ongemakken.

Bovendien kan het wrijven en afvegen van het oog de situatie verergeren of de micro-organismen verspreiden.

En dit brengt ons bij de vraag: is bindvliesontsteking besmettelijk/infectieus?

Ja, dat is het zeker.

Micro-organismen kunnen van het ene oog naar het andere worden verspreid door onzorgvuldig wrijven, maar ook van persoon tot persoon. Wat vooral riskant is in kindergroepen wanneer er in nauw contact wordt gespeeld.

Conjunctivitis kan slechts één oog treffen, maar ook beide ogen.

Het kan echter ook voorkomen bij andere veelvoorkomende ziekten zoals verkoudheid, snotteren of griep.

Conjunctivitis wordt meestal veroorzaakt door micro-organismen, waarvan virussen de eerste zijn. De op één na meest voorkomende zijn bacteriën. Het kan ook een mycose of parasitaire infectie zijn.

Een veel voorkomende oorzaak van roodheid en ontsteking van de conjunctivae is allergie. Seizoensgebonden pollenallergie (ook bekend als hooikoorts) is typisch.

Afhankelijk van het verloop van de moeilijkheden, wordt het onderscheiden in:

1. hyperacuut - treedt zeer snel op, binnen enkele uren na infectie
2. acuut - begin binnen enkele dagen na contact en vordert binnen 4 weken
3. chronisch - duurt langer dan 4 weken, kan al dan niet acute recidiverende opflakkeringen (exacerbaties) hebben.

De belangrijkste oorzaken zijn onderverdeeld in twee grote groepen:

1. Infectieus
   • Virussen
   • Bacteriën
   • chlamydia
   • schimmels
   • parasieten
2. Niet-infectieuze
   • Allergieën
   • auto-immuunziekten
   • Andere (vuil, rook, shampoo, chloor in het zwembad)

Tabel met vormen van conjunctivitis

De symptomen zijn bij iedereen bekend, althans de basis- en typische symptomen. De specifieke verschijnselen suggereren dan een mogelijke oorzaak. De exacte oorzaak wordt door een specialist vastgesteld.

Het kan één oog treffen en zich later uitbreiden naar het andere oog. Soms komt het in beide ogen tegelijk voor.

De symptomen worden simplistisch onderverdeeld in objectieve (uitwendig waarneembare) en subjectieve (door de patiënt gevoelde) symptomen.

Voorbeelden van objectieve (openlijke) symptomen zijn roodheid, zwelling, tranen, purulente afscheiding en droge slaperige ogen.

Subjectieve sensaties zijn bijvoorbeeld branderigheid, snijden, vreemd lichaam gevoel, algemeen ongemak.

Typische symptomen van bindvliesontsteking zijn:

• roodheid van het bindvlies (hyperemie, accentuering van de bloedvaten in het oog).
• toegenomen tranen
• gevoel van een vreemd lichaam of zand in het oog
• ongemak, ongemak dat niet beschreven kan worden
• jeuk, branderig gevoel, pijn
• wazig zicht - door de aanwezigheid van afscheidingen en tranen
• fotofobie (verhoogde gevoeligheid voor licht)
• afscheiding, geel, wit, purulent
• zwelling van het ooglid
• membranen en pseudomembranen, plaques op het oog
• littekens
• pigmentatie, kleurveranderingen
• bloeduitstortingen (suffusie, bloeding onder het bindvlies)
• chemosis - zwelling van het bindvlies
• vergrote lymfeklieren

Jeuk is het meest typisch voor allergische vormen van conjunctivitis.

Een rood oog of hyperemie van het oog is een typisch teken dat er iets mis is. De bloedvaten van het bindvlies zijn normaal gesproken niet zichtbaar of subtiel getekend.

Maar als gevolg van de ontsteking treedt er een reactie op waardoor ze verwijden. De bloedtoevoer naar het gebied neemt toe.

De bloedvaatjes zijn duidelijk zichtbaar.

Je kunt ook de term verhoogde injectie tegenkomen. Dit wordt technisch aangeduid als oppervlakkige (een voorbeeld van een aandoening waarbij de bloedvaatjes meebewegen met het bindvlies) of diepe (de bloedvaatjes bewegen niet) injectie. Een andere mogelijkheid is dat de kenmerken van beide, dus gemengde injectie, samenvallen.

Let op, bij een snel begin van intense pijn, fotofobie, wordt een hoornvliesontsteking vermoed.

Enkele tekenen van conjunctivitis door oorsprong:

1. Virus
   • Waterige afscheiding
   • oppervlakkige injectie - rood worden van bloedvaten
   • aanwezigheid van steenpuisten op de wimpers - bij herpesvirus
2. Bacteriën
   • purulente witte afscheiding
   • na een nacht van opgedroogde slaappillen, geel, groen
   • oppervlakkige injectie - roodheid van bloedvaten
   • overdracht van het ene oog naar het andere meestal binnen 2 dagen
3. Schimmel
   • witte en zachte afzettingen die lijken op kwark op het oppervlak van het bindvlies
   • oog kan vrij zijn van roodheid
4. Niet-infectieus
   • Tranen
   • snijden
   • lichte bindvliesinjectie, injectie van oppervlakkige bloedvaten
   • zwelling van het wimpergebied
   • afscheiding is sereus, slijmerig, bleek, slepend
5. Allergieën
   • jeuk, branderig gevoel
   • zwelling van de wimpers
   • chemose
   • sereuze of slijmerige afscheiding

Er kan ook sprake zijn van blepharoconjunctivitis, een combinatie van bindvliesontsteking en ooglidontsteking. In dit geval is er sprake van roodheid en zwelling van beide delen.

De diagnose van de ziekte is gebaseerd op de medische voorgeschiedenis. De persoon klaagt over subjectieve moeilijkheden. Vervolgens onderzoekt de arts de persoon. Hij ziet objectieve manifestaties die hem in staat stellen om de onderliggende oorzaak aan te nemen.

Rode conjunctiva kan echter een symptoom zijn van andere ziekten. Daarom is, vooral in het geval van langdurige, aanhoudende en terugkerende problemen, een specialistisch onderzoek nodig. Dit kan oog- en andere onderzoeken omvatten, afhankelijk van de aanwezige problemen.

Het is noodzakelijk om een aantal andere ziekten die het oog kunnen aantasten (glaucoom, keratitis, uveïtis) te onderscheiden of te bevestigen. Ook andere systemische ziekten of auto-immuunziekten kunnen een rol spelen.

De volgende methoden worden gebruikt om de diagnose te stellen:

• anamnese
• onderzoek van het voorste segment van het oog
• eversie (draaiing van het ooglid)
• ooglid uitstrijkje, in geval van twijfel en aanhoudende ontsteking - bacteriële cultuur (eventueel viraal)
• bloedafname
• allergietesten

Hoe verloopt de ziekte?

Dit hangt natuurlijk af van de oorzaak. Op het eerste moment kan het de aanwezigheid van oogirritatie zijn, wat zich uit in jeuk, een branderig gevoel, snijden of ander ongemak.

Het probleem wordt aangevuld met het gevoel van een vreemd voorwerp in het oog, vaak zelfs het gevoel van zand in het oog.

Er treedt roodheid van het bindvlies op, die van verschillende gradaties en ernst kan zijn, en toegenomen tranen (afscheiding uit het oog), waarvan aangenomen kan worden dat het om een virus of bacterie gaat.

Een duidelijk witte purulente afscheiding, grijs en geel van kleur, duidt op een bacteriële microflora. De manifestatie is, vooral 's ochtends na het ontwaken, opgedroogde gele slaperige vlekken op de ogen, d.w.z. op de oogleden en wimpers.

Bovendien is het typisch voor bacteriële infecties dat ze eerst één oog aantasten en zich dan binnen 2 dagen verspreiden naar het andere oog (de periode kan oplopen tot 6 dagen).

Conjunctivitis treft één of beide ogen.

Virale conjunctivitis gaat heel vaak samen met een infectie van de bovenste luchtwegen. Dit kan aan het begin van de ziekte zijn, maar ook als een mogelijke complicatie met later optredende problemen.

De infectie kan zich ook van het ene oog naar het andere verspreiden.

Een allergie wordt gekenmerkt door een overdreven en onevenredige reactie op het allergeen. In dit geval treden de symptomen op na blootstelling eraan. Voorbeelden zijn een seizoensgebonden terugkerend probleem met een loopneus, jeukende ogen en dergelijke.

Natuurlijk verdwijnen de problemen na een periode zonder blootstelling. Antihistaminica, d.w.z. geneesmiddelen om de symptomen van allergie tegen te gaan, helpen.

De allergiepatiënt klaagt vooral over jeukende ogen, overmatig tranen, wat gepaard gaat met verhoogde neusuitvloeiing. De conjunctiva hebben een geaccentueerd bloedvatenpatroon. Onder invloed van histamine en andere vasoactieve stoffen (stoffen die inwerken op de bloedvaten) zijn de bloedvaten verwijd en is het gebied meer bloeddoorlopen.

Andere vormen zijn afhankelijk van de onderliggende ziekte. Als het bindvliesprobleem terugkomt, is een specialistisch onderzoek nodig.

Ernstige vormen kunnen leiden tot blijvende schade aan het bindvlies en het oog. Bovendien kan het besmettelijke micro-organisme zich verspreiden naar andere delen van het lichaam.

Preventie is belangrijk

Preventie van oogziekten is ook belangrijk. Wat helpt je ogen, vraag je je af?

Preventie omvat:

• regelmatig handen wassen, met water en zeep.
• je ogen niet aanraken met vuile handen
• geen handdoeken van anderen gebruiken; elk lid van het huishouden moet een eigen gezichtshanddoek hebben
• eigen druppels
• eigen make-up
• contactlenzen goed verzorgen
• een zonnebril gebruiken als je buiten bent, in de zon en in de wind
• voldoende vochtinname
• vitaminen (vooral A) en mineralen
• beschermingsmiddelen gebruiken bij gevaarlijk werk
• besmette mensen (vooral kinderen) moeten voor de duur van de ziekte thuis geïsoleerd blijven
• vaccinatie tegen Haemophilus influenzae, Pneumokokken en Neisseria meningitidis