Carpaal tunnel syndroom: waarom treedt het op, hoe uit het zich en hoe wordt het behandeld?

Het carpale tunnelsyndroom is het meest voorkomende compressiesyndroom. Dit betekent dat het ontstaat door compressie van een zenuw, meer specifiek de nervus medianus, die door de tunnel loopt.

Het komt vaker voor bij vrouwen, ongeveer drie keer zo vaak als bij mannen. Over het algemeen komt het het vaakst voor tussen de leeftijd van ongeveer 40 en 50 jaar. Het treft vaker de dominante hand, maar bilateraal voorkomen is niet ongewoon. Verschillende publicaties melden een frequentie van 100-350 gevallen per 100 000 mensen.

Kleine ruimte en grote problemen

Als er sprake is van compressie of chronische overbelasting of langdurige overbelasting van de pols met druk, raakt deze zenuw in de verdrukking, wat pijn in het polsgebied en andere problemen veroorzaakt. Zenuwcompressie kan ook optreden bij letsel, zwelling of ontsteking van pezen of ligamenten in het gebied.

Het carpaal tunnel syndroom is een van de meest voorkomende beroepsziekten.

Het is een gevolg van vochtophoping in het lichaam en zwelling van de zachte weefsels. Dit beklemmende syndroom is zeer onaangenaam. Het gaat niet alleen gepaard met pijn maar ook met stijfheid in de pols en problemen in de zenuwen en spieren, niet alleen van de pols maar ook van de hand. Dit resulteert in een verminderde handfunctie.

Wat is een carpale tunnel?

De carpale tunnel is een smalle isthmus die de onderarm met de handpalm verbindt. Hij wordt gevormd door de botten van de pols (handwortelbeentjes, ossa carpi) en een band van ligamenten (retinaculum flexorum). Door deze spleet lopen één grote nervus medianus en 9 pezen. De zenuw innerveert de eerste tot derde vingers en de helft van de vierde vinger van de hand.

De innervatie van deze zenuw zorgt voor beweging, d.w.z. grove en fijne motoriek, en gevoeligheid van de vingers. De pezen, de vingerbuigers, zijn verantwoordelijk voor de mobiliteit als zodanig. Problemen in het carpale tunnelgebied resulteren in een scala aan problemen, van pijn, verminderde mobiliteit tot gevoeligheid in dat gebied.

De anatomische indeling van de carpale tunnel is een risicofactor voor problemen. Problemen ontstaan door de vernauwing van een toch al kleine ruimte. We zijn dan gevoelig voor veranderingen in de zenuw of zijn omgeving.

Problemen kunnen acuut ontstaan, bijvoorbeeld bij een ongeluk, of zich herhalen. Maar vaak zijn ze chronisch. Verschillende problemen ontstaan als gevolg van de druk. Verschillende oorzaken kunnen verantwoordelijk zijn voor een toename van de interne druk, zoals:

• veranderingen in de botten
• overmaat aan verschillende materialen in het gebied (vet, vocht)
• verkeerde houding
• herhaalde bewegingen van de pols

Het carpale tunnelsyndroom is een veel voorkomende complicatie op het werk die leidt tot veelvuldige invaliditeit. Stereotype polsbewegingen komen ook voor bij niet-werkactiviteiten.

Beroepen en andere activiteiten die een risico vormen zijn bijvoorbeeld

• langdurig computerwerk (toetsenbord en muis) als veelvoorkomend modern probleem
• langdurig werken met schroevendraaiers, tangen, enz. (elektriciens, schilders en andere werknemers)
• trillingen van boormachines, pneumatische hamers, drilboren, kettingzagen
• vroeger werk als melkmeid
• werk achter de lopende band en aan lopende banden
• naaien, schoonmaken
• koks
• hoveniers
• bespelen van muziekinstrumenten zoals de piano, snaarinstrumenten zoals de viool
• atleten, vooral bodybuilders en wielrenners
• langdurig lopen op krukken

De meest voorkomende oorzaak van het syndroom is chronische overbelasting en langdurige fysieke overbelasting van de polsen door werk of andere monotone activiteiten, naast onjuiste ergonomie (houding) van de handen op het werk, bijvoorbeeld achter de computer en bij sport.

Soms kan deze drukschade echter ook ontstaan als gevolg van een ongeval, ontsteking van pezen en banden in dit gebied. Carpale tunneldruk is ook een gevolg van bepaalde ziekten. Hormonale veranderingen in het lichaam zijn ook risicofactoren.

Enkele risicofactoren die van invloed zijn op de ontwikkeling van carpaal tunnel syndroom:

• trauma, breuk, impingement, verstuiking
• zwelling en overmatig vocht in het gebied (nierziekte, zwangerschap)
• hormonale veranderingen
  • schildklierafwijking
  • zwangerschap, vooral 3e trimester
  • hormonale anticonceptiemiddelen
  • menopauze
  • acromegalie
• degeneratieve veranderingen in ligamenten, pezen, botten
• reumatische aandoeningen
  • artritis
  • lupus erythematosus
• ontsteking in een bepaald gebied (bot, pees)
• diabetes en neuropathie (zenuwbeschadiging)
• jicht
• overgewicht en obesitas
• alcoholisme
• eetproblemen
• tumor, gezwel, cyste, ganglion, lipoom
• aangeboren vernauwing van de carpale tunnel

Het carpale tunnelsyndroom manifesteert zich meestal in de dominante hand, d.w.z. de hand die het meest belast wordt. Dit is echter niet altijd het geval, want beide handen kunnen er last van hebben. De problemen zijn gelokaliseerd in het carpale tunnelgebied, de hand, maar kunnen ook omhoog schieten naar hogere delen van het ledemaat.

De pijn kan uitstralen naar de schouder en arm. De moeilijkheid wordt verergerd door bepaalde houdingen (een boek vasthouden, handpositie tijdens het autorijden), maar ook door inspanning. Het optreden van de symptomen tijdens rust en 's nachts is vaak en kenmerkend, wat resulteert in een verminderde of onderbroken slaap.

Tip: Informatie over slapeloosheid wordt in het artikel gegeven.

Een voorbeeld is als de lijder 's nachts wakker wordt door pijn en na het opwarmen neemt de moeilijkheid af. De lijder kan geen knopen vastmaken, een naald of een mes vastpakken. De was ophangen en voorwerpen uit de handen laten vallen kunnen ook een probleem zijn. De beperking heeft dus invloed op zowel de fijne als de grove motoriek.

Kenmerkende symptomen bij carpaal tunnel syndroom zijn:

• paresthesie, d.w.z. een tintelend gevoel in de hand, duim, wijs- en middelvinger en de helft van de ringvinger
  • tintelingen, prikkelingen in de vingers en pols
  • pijn, zoals een branderig gevoel
  • pijn kan omhoog schieten in de schouder, arm
• Verminderd functioneren, beperkte mobiliteit, beperkingen in fijne en grove motoriek
  • knopen niet kunnen vastmaken
  • voorwerpen die uit de handen vallen
  • verdraaien van de hand bij de pols
  • klemmen van de vingers in de handpalm
• stijfheid
• verlies van spierkracht, zwakte, spierzwakte
• toegenomen vermoeidheid van de hand
• zwelling of alleen een gevoel van zwelling maar geen oedeem
• verminderd gevoel, gevoelloosheid van de hand
• verandering in kleur en temperatuur van de huid van de hand en de nagels

Subjectieve (door mensen waargenomen) problemen ontwikkelen zich als volgt:

1. Fasen zoals ochtend dofheid in de vingers
2. fasen van paresthesie of tintelingen in de vingers gedurende de nacht
3. fasen waarin paresthesieën overdag aanwezig zijn, vooral in de bovenhandse positie
4. een fase die wordt gekenmerkt door verminderde beweeglijkheid van de kleine gewrichten

De tabel toont de classificatiefasen van het carpaal tunnel syndroom

De diagnose van het carpale tunnelsyndroom wordt gesteld op basis van de typische symptomen en de medische voorgeschiedenis. Er worden fysiologische en palpatieonderzoeken uitgevoerd. De gevoeligheid en beweeglijkheid van de pols en vingers worden geobserveerd. Provocatietests worden ook gebruikt om de diagnose te ondersteunen.

De provocatietest bestaat uit gerichte handbewegingen die bedoeld zijn om de ruimte in de carpale tunnel te vernauwen en zo het probleem uit te lokken. De test bestaat ook uit het gebruik van een hamer of het buigen, belasten van de pols of optillen van de hand gedurende 60 seconden.

EMG (elektromyografisch onderzoek) wordt ook gebruikt om de diagnose te bevestigen. EMG controleert de elektrische activiteit op neuromusculair niveau om zenuwbeklemming te bevestigen. Zenuwblokkade is een methode waarbij een plaatselijk verdovingsmiddel in het gebied wordt geïnjecteerd. Als het ongemak afneemt, is de diagnose bevestigd.

Röntgenfoto's, echografieën, CT-scans of MRI-scans worden ook gebruikt in de differentiële diagnose. En in het geval van immunologische problemen worden ook bloedmonsters genomen. Evenzo in het geval van hormonale problemen. Als alternatief kan ook een chirurgische revisie van deze carpale tunnel worden gebruikt.

Differentiaaldiagnostiek is het onderscheiden van de oorzaak van de moeilijkheden. Gelijksoortige problemen kunnen worden veroorzaakt door andere ziekten, bijvoorbeeld neurologische ziekten, peesziekten, gewrichtsziekten, problemen met de halswervelkolom. Het is zelfs mogelijk om meerdere moeilijkheden samen te hebben met het carpale tunnelsyndroom.

Tip: Apart artikel in het tijdschrift over de halswervelkolom.

De carpale tunnel is een doorgang waar een zenuw en 9 pezen doorheen lopen. Samen zijn ze verantwoordelijk voor het controleren en uitvoeren van bewegingen en natuurlijk het belangrijke sensorische kenmerk van de hand en vingers. Er is weinig ruimte voor afwijkingen in dat gebied.

Elke afwijking veroorzaakt een probleem, acuut, door letsel of chronisch.

Hoewel de oorzaken verschillend kunnen zijn, zijn de symptomen meestal vergelijkbaar. Symptomen zoals nachtelijke tintelingen of tintelingen in rust, tintelingen in de hand en vingers zijn meestal de eerste die optreden. Maar ook paresthesieën overdag na inspanning of een verkeerde houding van de hand. De hand doet pijn, de pols, maar ook de vingers zijn stijf.

Slaapstoornissen komen ook voor. Dit wordt veroorzaakt door pijn en paresthesieën tijdens de slaap, vooral 's ochtends. Het opwarmen van de hand en pols helpt.

Het vermogen om te bewegen en de beweeglijkheid van de vingers is verminderd. Als gevolg daarvan is er een verlies van kracht en spiermassa. Zwelling van de pols komt erbij. Soms kan er een zwellingsgevoel aanwezig zijn, zelfs zonder dat dit duidelijk en bevestigd is.

De hand, vingers en algemene huid verkleuren, worden bleek en voelen kouder aan. Een verminderde grip, het vaak laten vallen van voorwerpen uit de handen en een verminderde gevoeligheid van het innervatiegebied zijn het hoogtepunt van het probleem. Het voorbehoud is het oplossen van het probleem, wat meestal duidt op ernstige beschadiging van de zenuwvezels in de late stadia van het carpaal tunnel syndroom.