ADHD: Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Oorzaken, symptomen

ADHD: Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Oorzaken, symptomen
Bron foto: Getty images

ADHD kenmerkt een gedragsstoornis waarbij het concentratie- en aandachtsvermogen verstoord is en er sprake is van hyperactief gedrag. Waarom komt de stoornis voor en hoe uit het zich? Is het mogelijk om ADHD te behandelen?

Kenmerken

ADHD is een wereldwijd acroniem voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en is een specifieke gedragsstoornis die zich al op jonge leeftijd manifesteert.

Je kunt de etiologie en factoren van het ontstaan, de manifestaties, de behandeling van ADHD en veel andere interessante informatie lezen in het artikel.

ADHD is een hyperkinetische psychiatrische stoornis. De prevalentie bij schoolgaande kinderen wordt geschat op 10-12%. ADHD wordt meestal gediagnosticeerd tussen de leeftijd van 6 en 9 jaar als onderdeel van de intrede van een kind in de schoolomgeving.

Mannen hebben er vaker last van.

ADHD wordt gekenmerkt door een verminderd concentratie- en aandachtsvermogen, verminderde controle over emotionele impulsen, innerlijke rusteloosheid en hyperactiviteit van het individu.

ADHD wordt gekenmerkt door een vroeg begin. De manifestaties verschijnen bij het kind al in de eerste zeven levensjaren.

Er is een combinatie van overactief gedrag met duidelijke onoplettendheid en onvermogen om de concentratie en aandacht bij één activiteit te houden.

Kenmerkend is ook de afwezigheid van motivatie met de neiging om van activiteit te veranderen zonder de eerste activiteit/taak af te maken. ADHD wordt ook gekenmerkt door een slechte organisatie van het werk en desorganisatie in het dagelijks leven.

Het verloop en de symptomen zijn echter afhankelijk van het precieze type en de precieze vorm van ADHD die de persoon heeft.

Volgens de literatuur moeten de manifestaties van ADHD voor de leeftijd van 7 jaar duidelijk zijn en moet de beschreven toestand minstens 6 maanden duren. De aandoening mag echter niet veroorzaakt worden door een andere mogelijke psychische stoornis van het kind, zoals onder andere angststoornis, depressie, stemmingsstoornis of schizofrenie.

Deze hyperkinetische stoornis heeft een chronisch beloop, kan van de kindertijd tot in de volwassenheid voortduren en heeft meestal een negatieve invloed op de sociale aanpassing van het individu. Volgens de literatuur ontwikkelt ADHD zich in meer dan 50% van de gevallen tot in de volwassenheid.

Projecten

ADHD wordt vaak gediagnosticeerd aan het begin van de schooltijd, wanneer van het kind wordt gevraagd om georganiseerd, coöperatief en gefocust te zijn op de schoolactiviteit (taak, opdracht, interpretatie van het lesprogramma).

De etiologie van ADHD is multifactorieel complex en omvat genetische, biologische, psychosociale en externe factoren.

De primaire risicofactor voor ADHD is genetische aanleg.

Genetische factoren zijn bevestigd door studies die een hogere prevalentie van ADHD in eerstegraads familieleden aangeven dan in de algemene bevolking met een verhouding van 24% tot 6%. Een hogere prevalentie wordt ook gezien in tweedegraads familieleden.

Sommige onderzoeken bevestigen dat ADHD voorkomt bij 18% van de biologische ouders van kinderen met ADHD.

Een hogere prevalentie is ook waargenomen bij de aanwezigheid van psychiatrische stoornissen zoals depressie, angststoornissen of afhankelijkheid van alcohol of psychoactieve middelen.

Er is een verband gerapporteerd tussen de ontwikkeling van ADHD en zwangerschaps- en bevallingscomplicaties, een laag geboortegewicht van het kind en het gebruik van alcohol, nicotine en andere psychoactieve stoffen door de moeder.

Een mogelijke factor die bijdraagt aan de manifestatie van ADHD is een verkeerd gekozen opvoeding, institutionele opvoeding, verstoorde kwaliteit van relaties in de familie- of schoolomgeving van het individu.

Ondanks de medische vooruitgang is de biologische determinant van ADHD nog steeds onbekend. Wel zijn er afwijkingen in het prefrontale gebied van de hersenen. Er is duidelijk sprake van ontregeling van de remmende activiteit in het frontale gebied van de hersenen van het individu.

Er wordt ook vermoed dat bepaalde neurotransmittersystemen in het lichaam verstoord zijn.

Symptomen

De basismanifestatie van deze neurologische ontwikkelingsstoornis is een verstoring van het aandachtsvermogen van het kind. Het vermogen om zich te concentreren en één bepaalde activiteit gedurende lange tijd waar te nemen, is verminderd.

Hyperactiviteit en frequente impulsiviteit zijn duidelijk zichtbaar bij het kind. Frequente verwondingen als gevolg van de onoplettendheid en overmatige activiteit van het kind zijn ook een gevolg.

Verminderde schoolprestaties als gevolg van een verminderd vermogen om zich te concentreren en zich te conformeren aan bepaalde normen is ook een karakteristiek kenmerk. Kinderen en adolescenten met ADHD hebben vaak problemen met socialiseren en het aanpassen aan een nieuwe omgeving.

Er kunnen ook problemen zijn in de relaties met ouders, broers en zussen of leeftijdsgenoten.

Op latere leeftijd, als ADHD onbehandeld blijft, is een vorm van agressie en delinquentie mogelijk.

ADHD is vaak chronisch van aard en treft ongeveer 50% van de volwassenen. Deze personen lopen een verhoogd risico op stress, relationele onenigheid, desorganisatie of een achteruitgang in sociale en economische status.

Mogelijke verschijnselen en symptomen van ADHD:

  • Onvermogen om zich te concentreren
  • Onvermogen om zich voor langere tijd te concentreren
  • Gemakkelijk afgeleid worden
  • Taken vergeten af te maken
  • Hyperactiviteit
  • Impulsief gedrag
  • Ongepaste reacties op stimuli
  • Ongeduld, afleidbaarheid
  • Moeite met rustige activiteit
  • Gesprekken onderbreken en in toespraken springen
  • Desorganisatie van normale dagelijkse activiteiten

Kinderen met ADHD zijn echter ook erg gevoelig en hebben hun eigen sterke kanten. Ze zijn vaak erg creatief, vol fantasie met hun eigen rijke innerlijke wereld.

De symptomen hangen echter af van het precieze type en de precieze vorm van ADHD die de persoon heeft. Voor het niet-deskundige publiek zijn er drie basistypes van ADHD:

  • Overwegend onoplettend
  • Overwegend hyperactief
  • Gecombineerde vorm van ADHD
Manifestaties van ADHD
ADHD en mogelijke gedragsuitingen: snel afgeleid, ongeorganiseerd, taken niet afmaken, dagelijkse activiteiten vergeten, overmatig praten, aanwijzingen niet opvolgen, impulsieve reacties, agressieve gevoelens, gesprekken onderbreken en in gesprekken springen. Fotobron: Getty Images

Diagnostieken

De diagnose wordt meestal gesteld aan het begin van de schoolleeftijd. De eerste symptomen treden meestal op rond de leeftijd van 7. De diagnose wordt meestal gesteld door een psychiater.

De diagnostische procedure omvat een gedetailleerde beoordeling van het gedrag van het kind. De basis is een specifieke ADHD-classificatievragenlijst, verdeeld in twee hoofdbeoordelingsdelen - onoplettendheid en hyperactiviteit. De beoordelingsschaal is te vinden aan het einde van dit artikel.

De persoon moet de meeste (minstens 6) van de belangrijkste specifieke symptomen vertonen voor het specifieke type en de specifieke vorm van ADHD.

De symptomen moeten ook interfereren met het dagelijks leven van de persoon om de diagnose ADHD te kunnen stellen.

De symptomen van ADHD zijn niet altijd onmiddellijk duidelijk in een medische setting, en daarom is de diagnose uitgebreid. Er zijn herhaalde bezoeken nodig, vooral wanneer de pathologische symptomen verergeren of opnieuw verschijnen.

Het onderzoek moet bestaan uit een grondige afname van de medische, persoonlijke, school/werk en familiegeschiedenis en een gesprek met de patiënt, ouder of partner.

Voordat een diagnose wordt gesteld, moet de onderzoeksarts andere medische diagnoses uitsluiten, zoals depressie, angst, schizofrenie of bepaalde slaapproblemen.

Er kan een MRI van de hersenen worden gemaakt om de interne structuren van het hersengebied in detail te bekijken. EMG (elektromyografie), het meten van de elektrische impulsen van de hersenen op de mogelijke aanwezigheid van afwijkingen, is ook een optie.

De meeste mensen met ADHD zullen echter geen problemen aantreffen tijdens een lichamelijk of lichamelijk onderzoek. Een onderzoek is echter wel nodig om andere mogelijke medische aandoeningen te evalueren als onderdeel van een differentiaal diagnose.

Mythes over ADHD

Mythe: alleen kinderen hebben ADHD

Hoewel het diagnostisch proces de aanwezigheid van specifieke ADHD-symptomen op 7-jarige leeftijd zou moeten aantonen, blijven veel mensen tot op volwassen leeftijd ongediagnosticeerd. De interesse en medewerking van de ouders zelf heeft een grote invloed op een vroege diagnose.

Het is onwaarschijnlijk dat er sprake is van excessief hyperactief gedrag bij een volwassen persoon met ADHD, maar eerder van innerlijke rusteloosheid, een onvermogen om de aandacht vast te houden en zich te concentreren op een bepaalde activiteit.

Mythe: Hyperactiviteit is altijd aanwezig bij ADHD.

ADHD-stoornissen omvatten veel andere symptomen onder ADHD, op basis waarvan de diagnose wordt onderverdeeld in verschillende typen.

De door onoplettendheid gedomineerde vorm van ADHD vertoont geen overmatige hyperactiviteit. Zo iemand wordt vaak omschreven als dromerig, onoplettend en vaak snel afgeleid door verschillende prikkels. Hij of zij kan ook onoplettend, onzorgvuldig of vergeetachtig zijn in de dagelijkse routines.

ADHD waarderingsschaal

Symptomen van afleidbaarheid en onoplettendheid tabel

Symptomen van onoplettendheid en afleidbaarheid - minstens 6 of meer symptomen moeten minstens 6 maanden aanhouden
1 Kan zich niet concentreren op details, maakt fouten door onoplettendheid op school, werk of andere routinematige activiteiten.
2. Heeft vaak moeite om de aandacht bij school/werk of leuke activiteiten te houden.
3. Lijkt vaak niet te luisteren of op te merken, zelfs als er rechtstreeks tegen hem/haar wordt gesproken.
4. Negeert vaak instructies en is niet in staat om schoolwerk, huiswerk of werk af te maken.
5. Heeft moeite met het organiseren van klusjes en andere dagelijkse activiteiten.
6. Vermijdt vaak, heeft een hekel aan of is terughoudend bij activiteiten die geconcentreerde mentale inspanning vereisen.
7. Raakt vaak dingen kwijt die nodig zijn om taken uit te voeren of bepaalde activiteiten te ondernemen (speelgoed, schoolwerk, potloden, boeken, brillen...).
8. Is gemakkelijk afgeleid en afgeleid door externe prikkels/prikkels.
9. Vergeet vaak dagelijkse routines.

Symptomen van hyperactiviteit en impulsiviteit in de tabel

Symptomen van hyperactiviteit en impulsiviteit - minstens 6 symptomen moeten minstens 6 maanden aanhouden
1. Gedraagt zich vaak onrustig, beweegt armen en benen ongecontroleerd, friemelt, is rusteloos.
2. Verlaat vaak zijn/haar stoel in de klas, aan het bureau of in andere situaties waarin van hem/haar verwacht wordt dat hij/zij op één plaats blijft.
3. Rent of klimt vaak in situaties waarin dit ongepast is (bij adolescenten of volwassenen kan dit symptoom zich manifesteren als een subjectief gevoel van rusteloosheid).
4. Heeft vaak moeite met rustig spelen of inactieve vrijetijdsactiviteiten.
5. Heeft het gevoel altijd haast te hebben of energiek te handelen, alsof hij of zij wordt aangedreven door een motor.
6. Praat vaak en overdreven.
7. Schreeuwt vaak een antwoord eruit voordat de vraag zelf klaar is.
8. Heeft vaak moeite om op zijn of haar beurt te wachten.
9. Onderbreekt en springt vaak in andermans woorden.

Hoe het wordt behandeld: titel ADHD

Behandelopties voor ADHD: medicatie en psychotherapie

Toon meer
fdeel op Facebook

Interessante bronnen

  • solen.sk - Nieuwe behandelmogelijkheden voor ADHD in Slowakije. Solen. MUDr. Jan Šuba
  • genetickesyndromy.sk - ADHD: Aandachtstekortstoornis met hyperkinetische stoornis. Genetische syndromen online
  • healthline.com - Alles wat je moet weten over ADHD. Healthline. Traci Angel
  • RABOCH, Jiří, Pavel PAVLOVSKÝ en Dana JANOTOVÁ. Psychiatrie: het minimum voor de praktijk. 5e editie. Praag: Triton, 2012. ISBN 978-80-7387-582-4