Urinesuiker: wat wijst op een verhoogd suikergehalte en welke waarden zijn normaal?

Suiker in de urine betekent in de praktijk dat er glucose, suiker, in de urine zit.

Glucose is een eenvoudige suiker in het bloed. In de nieren wordt het bloed gefilterd. Suiker en andere stoffen in de primaire urine worden weer opgenomen in het bloed. Daarom wordt glucose normaal gesproken niet gevonden in de definitieve urine.

Verhoogd suikergehalte in de urine

Glucose wordt normaal gezien ook gevonden in de urine.

Maar de waarde in de urine mag niet hoger zijn dan 0,72 mmol/l. Als de waarde hoger is, spreken we van een pathologische bevinding.

Deze aandoening wordt professioneel glycosurie genoemd.

Er is sprake van glycosurie als de verliezen hoger zijn dan 0,72 mmol per dag. Dit fenomeen doet zich voor bij een verhoogde bloedsuikerspiegel, d.w.z. bij hyperglykemie. De nieren beginnen glucose uit te scheiden in de urine als de glucosespiegel ongeveer hoger is dan 10 mmol per liter.

Bij welke ziekten zit er suiker in de urine?

Glucose zelf is een eenvoudige suiker die in het bloed voorkomt. De nieren filteren het bloed met glucose in de urine. Ze scheiden giftige stoffen en afvalstoffen af die in de urinewegen terechtkomen en er weer uitkomen.

De stoffen die het lichaam nodig heeft (d.w.z. suikers) worden weer opgenomen. Dit is ook de manier waarop het optimale suikergehalte in het lichaam wordt gehandhaafd.

Glycosurie wordt onderverdeeld in twee groepen, namelijk normoglykemische glycosurie en hyperglykemische glycosurie.

Normoglykemische glycosurie treedt op wanneer de glykemie normaal is. Het tweede type treedt op wanneer de glykemie verhoogd is.

Normoglykemische glycosurie treedt op wanneer de nieren er niet in slagen om suiker te herabsorberen, bijvoorbeeld bij autosomaal recessieve ziekten, ontsteking van de nieren of toxische nierschade.

Hyperglykemische glycosurie is typisch voor diabetes mellitus, maar is niet de belangrijkste diagnostische indicator. De nieren verhogen de drempel voor bloedsuiker bij langdurige ziekte en de glycosurie kan daardoor verdwijnen.

Suiker in de urine komt dus vooral voor bij diabetes mellitus. In dit geval is er sprake van een stoornis in de suikerstofwisseling en is het verhoogde suikergehalte niet alleen in de urine, maar ook in het bloed te zien.

Diabetes kan worden veroorzaakt door onvoldoende aanmaak van het hormoon insuline of juist door een verminderde gevoeligheid van de lichaamscellen voor dit hormoon. Bij diabetes zijn de symptomen onder andere vermoeidheid, meer dorst en vaak plassen. Soms komt daar ook braken bij.

Als de nieren echter niet goed werken, slagen ze er niet in om deze suikers terug in het bloed te brengen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij nierdisfunctie veroorzaakt door ontsteking (bij acute tubulaire necrose).

Glycosurie is ook een gevolg van bepaalde endocriene ziekten, zoals schildklieraandoeningen. Hyperthyreoïdie veroorzaakt een verhoogde productie van schildklierhormonen.

Een voorbeeld van een andere ziekte waarbij de aanwezigheid van suiker in de urine kan worden gevonden, is het syndroom van Cushing. Hierbij is er sprake van overmatig urineren, wordt cortisol uitgescheiden via de urine en heeft de patiënt het gevoel dat hij vaker moet gaan urineren.

Overmatig alcoholgebruik en sommige medicijnen zijn verantwoordelijk voor de aanwezigheid van suiker in de urine.

Een specifieke situatie waarbij er een verhoogd suikergehalte in de urine is, is stress.

Onder deze term moeten we de stress op het organisme verstaan, zoals bij sepsis, bij brandwonden met een grote omvang, bij kwaadaardige processen.

Suiker in de urine kan verschillende oorzaken hebben:

• diabetes mellitus, d.w.z. suikerziekte
• nierdisfunctie, stofwisselingsziekten (bij ontstekingen of ziekten zoals essentiële fructosurie, pentosurie)
• genetische aanleg
• leverziekte
• medicijnen
• alcohol
• ziekten van de endocriene klieren
• stress, trauma, sepsis
• kwaadaardige processen
• zwangerschap

Glycosurie bij zwangerschap

Tijdens de zwangerschap wordt de nierdrempel voor glucose verlaagd. Er komt dan ook veel meer suiker in de urine terecht dan anders het geval zou zijn.

Deze aandoening is echter slechts tijdelijk en is geen chronische ziekte.