Zelfonderzoek van de borsten: hoe kun je borstgezondheid voorkomen en verzorgen?

Zelfonderzoek van de borsten: hoe kun je borstgezondheid voorkomen en verzorgen?
Bron foto: Getty images

Zelfonderzoek van de borsten thuis is de basis van de preventie van de gezondheid van vrouwen. Hoe verloopt het onderzoek stap voor stap en wat is belangrijk om op te letten?

Zelfonderzoek van de borsten thuis is een essentiële stap in de preventie van de gezondheid van vrouwen. Het is eenvoudig en je hebt geen apparatuur nodig.

Wij bieden je interessante informatie over borstzelfonderzoek, mogelijke uitingen van de ziekte en algemene preventie. Lees met ons mee.

Basisinformatie over borsten

De borst bestaat inwendig uit de borstklier, melkkanalen en vetweefsel die de grootte en vorm van de borst bepalen.

De melkkanalen komen uit de borstklier en komen samen en komen dan via de tepel naar buiten.

De tepel en de gehyperpigmenteerde borst bevinden zich in het midden van de borst. Onder de borst bevinden zich de grote borstspier, de fascia pectoralis en de ribben. De subclavia en axillaire lymfeklieren bevinden zich dicht bij de borst.

Een minimale basiskennis van borstanatomie is nuttig om het niveau en het effect van borstzelfonderzoek te vergroten.

Anatomie van vrouwelijke borsten
Anatomie van de vrouwelijke borst: Borstwand - borstkas, Rib - rib, Borstspieren - borstspieren, Lobuli - lobuli van de borstklier, Areola - bultjes van de klieropening, Tepel - tepel, Melkkanaal - melkkanaal, Vetweefsel - vetweefsel, Huid - huid. Bron: Getty Images

Zelfonderzoek van de borst

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen.

Regelmatig onderzoek door een arts en zelfonderzoek van de borsten thuis zijn essentieel om de ziekte zo vroeg mogelijk op te sporen en de prognose van de ziekte aanzienlijk te verbeteren.

Na de leeftijd van 20 jaar moeten vrouwen regelmatig zelf thuis hun borsten onderzoeken.

Artsen raden aan om na de leeftijd van 20 elke twee maanden en na de leeftijd van 30 elke maand zelfonderzoek te doen.

Het is belangrijk voor een vrouw om haar borsten te kennen: hun vorm, grootte, oppervlaktepigmentatie en interne structuur. Een zelfonderzoek kan dan gemakkelijker eventuele afwijkingen opsporen.

Het ideale moment voor het onderzoek is 3 dagen na het einde van de menstruatieperiode, omdat de borsten weinig last hebben van hormonale veranderingen in de cyclus.

Naast het regelmatige maandelijkse zelfonderzoek thuis, is een regelmatig preventief onderzoek door een gynaecoloog (één keer per jaar) noodzakelijk, zelfs als de vrouw geen gezondheidsproblemen heeft.

Borstgezondheidspreventie omvat ook sonografie/mammografie van de borsten, voorgeschreven door de gynaecoloog tijdens het preventief onderzoek.

Het zelfonderzoek van de borsten is kort en duurt ongeveer 5 tot 7 minuten.

Er zijn nu preciezere procedures, maar het primaire doel is een grondig onderzoek van het hele borstgebied. Naast het borstweefsel zelf worden ook nabijgelegen lymfeklieren gecontroleerd.

Stap voor stap zelfonderzoek

Doe je bovenkleding uit, inclusief je ondergoed - bh.

Ga voor een spiegel staan met voldoende verlichting voor je lichaam en de ruimte.

Laat niemand of iets je storen.

Volg deze stappen:

  1. Begin het onderzoek met een aspect - een blikonderzoek.
    • Onderzoek de tepel voor de spiegel op veranderingen in grootte, oppervlaktestructuur, roodheid, pigmentatie van het tepelhof of tepeluitvloeiing, of overmatige tepelretractie. Vergelijk de borsten met elkaar.
    • Hef vervolgens beide handen achter het hoofd en onderzoek de borsten opnieuw met het oog, inclusief de lymfeklieren en axillae. Draai langzaam van links naar rechts.
  2. Dit wordt gevolgd door palpatie.
    • Pak voor de spiegel één borst vast met je hand en palpeer deze grondig, waarbij je vooral de buiken van de drie middelvingers gebruikt.
    • Palpatiebewegingen zijn onderverdeeld in drie basistypen:
      • Horizontaal (van links naar rechts)
      • Verticaal (van onder naar boven)
      • Cirkelvormige beweging, samentrekkend rond de tepel
    • Een ander type palpatie is een straalvormige beweging in de richting van de tepel of zachtjes knijpen in het borstweefsel.
    • Alle soorten palpatie moeten tijdens het onderzoek worden gebruikt.
    • Als er een knobbel, bult of verharding wordt gevonden, is het noodzakelijk om alert te zijn.
  3. De laatste fase van het onderzoek is palpatie in rugligging.
    • Ga op je rug op een zacht kussen liggen en leg een kussen onder je hoofd.
    • De hand aan de kant van de te onderzoeken borst ligt achter het hoofd en de andere hand palpeert de borst.
    • Plaats vervolgens de hand aan de kant van de te onderzoeken borst langs het lichaam en herhaal de palpatie.
    • Naast de borst zelf, is het ook nodig om te focussen op de subclavia en axillaire lymfeklieren.
    • Herhaal dezelfde procedure bij de andere borst.

Niet elk knobbeltje in de borst hoeft kanker te betekenen, maar elk knobbeltje moet door een arts worden onderzocht.

Als je een harde knobbel vindt, hoef je niet in paniek te raken. Het is misschien geen kanker, maar een goedaardige massa in de vorm van een cyste, lipoom, papilloom, vleesboomontsteking of gezwollen lymfeklier.

Het is echter noodzakelijk dat de gynaecoloog een professionele diagnose stelt en vervolgens de behandeling bepaalt.

Een verhoogde maar fysiologische gevoeligheid en strakheid van de borsten kan ook gevoeld worden tijdens het premenstrueel syndroom (PMS) of op het moment van de ovulatie. Soms wordt de gevoeligheid veroorzaakt door een verkeerde keuze van de beha of door overmatige inspanning van de borstspieren.

Interessante informatie in het artikel Borstcyste.

Illustratie van borstzelfonderzoek
Illustratie van borstzelfonderzoek als borstkankerpreventie. Bron: Getty Images

Op welke symptomen moet ik letten?

Het is belangrijk om te letten op specifieke tekenen en symptomen die wijzen op een mogelijk gezondheidsprobleem van de borst.

Je moet letten op

  • Verandering in de huidskleur van de borst
  • Verandering in de textuur van de borst
  • Verandering in de pigmentatie van de borstkas
  • Vergroting/krimp van één borst
  • Aanwezigheid van een knobbel/knobbeltje
  • Aanwezigheid van een kuiltje
  • Aspecifieke gevoeligheid van de borst
  • Tepelafscheiding (lymfoïde, bloederig, bruin...)
  • Tepelretractie die nog niet eerder is opgemerkt
Verschijnselen waar je op moet letten tijdens borstonderzoek: verandering in textuur, depressie, tepelafscheiding - lymfe/bloed, roodheid, bobbel in de oksel, tepelretractie, bobbel.
Verschijnselen waar je op moet letten tijdens borstonderzoek: verandering in textuur, depressie, tepelafscheiding - lymfe/bloed, roodheid, bobbel in de oksel, tepelretractie, bobbel. Bron: Getty Images

Preventie van borstgezondheid

De basispreventie van de algemene gezondheid van vrouwen bestaat uit regelmatige preventieve onderzoeken door een gynaecoloog, het ondergaan van instrumentele borstonderzoeken (sonografie, mammografie), een volledig uitgebalanceerd dieet, inname van de nodige vitaminen en mineralen, voldoende eiwitinname, regelmatige lichaamsbeweging, het vermijden van seksueel overdraagbare aandoeningen en het volgen van de behandeling van andere mogelijke gezondheidsdiagnoses.

Voor specifieke preventie van borstgezondheid is het raadzaam om bepaalde maatregelen te volgen, vooral als er een familiegeschiedenis van borstziekte is.

Als onderdeel van borstgezondheidspreventie moet u aandacht besteden aan:

  • Beperken van roken en alcoholgebruik
  • Behoud van een redelijk lichaamsgewicht
  • Bevorderen van hormonale balans
  • Voldoende vitaminen innemen (vooral B-vitaminen)
  • Regelmatige controle bij de gynaecoloog
  • Regelmatig zelfonderzoek thuis
  • Onmiddellijke behandeling van een gezondheidsprobleem
  • Interesse tonen in de familiegeschiedenis
  • Een geschikte, voldoende losse beha kiezen
  • Voldoende borstondersteuning tijdens het sporten

Gynaecologisch preventief onderzoek

Elke vrouw zou één keer per jaar een preventief onderzoek moeten laten uitvoeren door haar gynaecoloog, zelfs als ze geen gezondheidsproblemen heeft. Het preventieve onderzoek omvat een professioneel onderzoek van de borsten op zicht en tast.

De arts voert een palpatieonderzoek per vaginam uit en gebruikt een sonograaf om de inwendige structuren van de vrouwelijke organen te bekijken. Er wordt een inwendig controle uitstrijkje genomen, dat vervolgens in het laboratorium wordt geëvalueerd.

Hij of zij geeft een instrumenteel diagnostisch onderzoek (sonografie of mammografie) aan, dat in bepaalde mate door de ziektekostenverzekering kan worden gedekt.

Sonografie

Elke vrouw tussen 20 en 40 jaar zou om de twee jaar een echografie moeten ondergaan. Dit is een kort, pijnloos onderzoek in rugligging, waarbij de arts met de kop van een applicator over de borst gaat.

Met behulp van een speciale transparante gel die op het lichaam van de patiënt wordt aangebracht en ultrasone geluidsgolven van de sonografie kan de interne structuur van het borstweefsel op een beeldscherm worden gezien.

Mammografie

Een vrouw van 40 jaar of ouder moet om de twee jaar een mammografie laten maken. Dit is een diagnostisch instrumenteel onderzoek met zachte röntgenstralen die het inwendige weefsel van de borst laten zien.

Bij het onderzoek wordt even in de borst geknepen, wat ongemakkelijk of zelfs pijnlijk kan zijn. Het is echter niet schadelijk voor de vrouw.

Borstkankerpreventie en voorlichting over risico's

Oktober is internationaal erkend als Women's Health Awareness Month en de risico's van borst- en baarmoederhalskanker.

De kleur roze tijdens deze maand vestigt de aandacht op de noodzaak van preventieve gynaecologische onderzoeken en zelfonderzoek van de borsten thuis. Roze oktober is ook een symbool van solidariteit met vrouwen die aan deze vorm van kanker lijden.

Als een vrouw tijdens een zelfonderzoek iets vindt dat haar zorgen baart, moet ze zo snel mogelijk naar een gynaecoloog gaan.

Naast de kleur roze is het symbool een eenvoudig roze lint dat op de bovenkleding wordt gespeld. Het symboliseert vrouwelijkheid en hoop.

Lees ook.

Borstkanker Bewustzijnsmaand
Maand van de Bewustwording van Borstkanker. Vroege diagnose redt levens. Bron: Getty Images
fdeel op Facebook

Interessante bronnen

  • ROZTOČIL, Aleš en Pavel BARTOŠ. Moderne gynaecologie. Praag: Grada, 2011. ISBN 978-80-247-2832-2
  • solen.sk - Mammografie - mogelijkheden voor gebruik door de huisarts. solen. Katarína Mlyneková
  • nierakovine.sk - Oktober is roze
  • pubmed.ncbi.nlm.nih.gov - Bewustzijn en huidige kennis van borstkanker. Muhammad Akram, Mehwish Iqbal, Muhammad Daniyal, Asmat Ullah Khan.
  • nationalbreastcancer.org - Borstkanker bewustzijn maand
Het doel van het portaal en de inhoud is niet om professionele onderzoek. De inhoud is voor informatieve en niet-bindende doeleinden alleen, niet adviserend. In geval van gezondheidsproblemen raden we aan om professionele hulp, een bezoek aan of contact opnemen met een arts of apotheker.