Welke effecten heeft magnesium op mensen? Wanneer is het nodig en wanneer is het schadelijk?

Wat zijn de effecten van magnesium - magnesium - op mensen?
Wanneer moet ik mijn dosering verhogen?
En wat zijn de symptomen als het ontbreekt in het lichaam?
Wanneer kan het schadelijk zijn?
Hoe moet ik het innemen zodat het geen bijwerkingen heeft?

De antwoorden op deze vragen vind je in het artikel...

magnesium is een elektrolyt dat essentieel is voor de meeste cellulaire processen. Het is een onmisbaar element voor het leven van mens en dier.

Het werd voor het eerst geïdentificeerd in 1755 door de Zweedse natuurkundige en scheikundige Joseph Black.
Het werd pas in 1808 in zuivere vorm geïsoleerd door de Engelse scheikundige Sir Humphry Davy.
Sindsdien is de kennis over magnesium uitgebreid tot de huidige vorm.

We weten hoe het het lichaam beïnvloedt, wat een tekort veroorzaakt en hoe schadelijk een teveel is.

We weten dat voldoende magnesium via de voeding belangrijk is voor het goed functioneren van het lichaam.

Het is vooral belangrijk voor het goed functioneren van botten, spieren, zenuwen en het cardiovasculaire systeem.

In combinatie met calcium heeft het een kalmerend effect en vermindert het mentale spanning en stress.

Een tekort ervan kan als het ware alle organen en systemen die ervan afhankelijk zijn, ontregelen. Een tekort aan magnesium leidt bijvoorbeeld tot meer tandbederf, spierkrampen en -zwakte, spijsverteringsstoornissen, hartstoornissen, psychologische stoornissen.
Een teveel ervan in het lichaam komt niet vaak voor, maar is mogelijk. Het wordt veroorzaakt door uitdroging, nierproblemen of afbraak van cellen.

Natuurlijke bronnen van magnesium zijn theoretisch zeer overvloedig, maar in de praktijk is dit niet helemaal waar.

De modernisering heeft een tekort in de bodem veroorzaakt, waardoor er een tekort in de voeding is ontstaan.

Het ingrediënt dat aan meststoffen wordt toegevoegd - magnesiumcarbonaat (MgCO3) - voorziet de planten en dieren die het consumeren van voldoende magnesium voor groei en ontwikkeling.

Door het sproeien tegen ongedierte neemt de concentratie echter snel af.

Voor mensen met een magnesiumtekort is er een alternatief in de vorm van pillen. Er is geen "medicijn" dat intrinsieker is voor het lichaam dan magnesium.

Magnesiumpillen zijn eenvoudig, ongevaarlijk en vooral goed voor de gezondheid. Ze normaliseren het inwendige milieu en helpen zo om verstoorde functies te herstellen.

Wat is magnesium?

Magnesium is een chemisch element (mineraal) met het symbool Mg in het periodiek systeem en het protonnummer 12. Het is een metaal dat overal in het universum aanwezig is.

Het is een metaal dat overal in het universum aanwezig is, in de aardkorst, water, planten, maar ook in levende organismen, waaronder de mens.

Het is het vierde belangrijkste kation in het menselijk lichaam en het tweede belangrijkste intracellulaire kation na kalium (potassium).

Het komt in het menselijk lichaam voor in ongeveer 900 tot 1200 mmol, wat ongeveer 20 tot 30 g is.

Interessant:
De naam magnesium is afgeleid van de stad Magnesia, gelegen in Thessalië, Griekenland.
Deze stad was ooit bekend om zijn magnetische ertsafzettingen.

Waar komt magnesium overal in het menselijk lichaam voor?

Mensen krijgen en vullen magnesium aan uit het voedsel dat ze eten. Het komt het spijsverteringskanaal binnen via de mond.

Wat gebeurt er met magnesium in het spijsverteringskanaal?

• 60-70% wordt uitgescheiden in de feces
• 30-40% wordt weer opgenomen in het bloed en komt via de bloedbaan in cellen en weefsels terecht
• de resterende 10% wordt weer opgenomen in de darm

Het grootste deel van het ingenomen magnesium wordt dus uitgescheiden via het spijsverteringskanaal. Van de geabsorbeerde hoeveelheid gaat nog eens 30% verloren in de urine.

Onder normale omstandigheden varieert de plasmaconcentratie van magnesium van 0,7 tot 1,1 mmol/l. In de cellen van andere weefsels is deze concentratie een orde van grootte hoger.

De mate waarin magnesium aanwezig is in verschillende weefsels van het menselijk lichaam wordt bepaald door de snelheid waarmee de ionen door het celmembraan gaan.
Verschillende celtypen hebben een verschillende snelheid.
Cellen met een snelle magnesiumuitwisseling, binnen een paar uur, zijn bijvoorbeeld het hart, de lever en de milt.
Langzamere veranderingen (een paar weken) in de magnesiumconcentratie zijn in botten of spieren.

De grootste reservoirs van Mg in het menselijk lichaam:

• 50-70% botweefsel
• 30-46% in andere orgaancellen (spieren, zenuwen, hart, lever)
• 1% buiten de cellen (extracellulair)

Welke voedingsmiddelen bevatten het meeste magnesium?

Factoren zoals het besproeien van planten tegen ongedierte, klimaatverandering, zure regen, maar ook veranderingen in eetgewoonten in vergelijking met vroeger leiden tot een tekort aan magnesium in voeding en ook tot een verminderde opname van magnesium uit ingenomen voedsel.

Tabel met voedingsmiddelen die rijk zijn aan Mg en de opname ervan vertragen

Waarom is magnesium zo belangrijk voor het leven?

Magnesium is niet alleen belangrijk voor het leven en het goed functioneren ervan, maar het is ook onvervangbaar voor het leven.

Het is betrokken bij honderden cellulaire processen die zonder magnesium niet zouden functioneren. Bij een tekort aan magnesium functioneren deze processen niet goed.
Het heeft een directe invloed op meer dan 300 enzymatische processen.
Het zorgt vooral voor een goede werking van het skelet en het neuromusculaire systeem.

De basisfunctie van magnesium in het lichaam:

• Belangrijk bij de transcriptie van nucleïnezuren (DNA, RNA)
• zorgt voor cellulaire integriteit
• belangrijk in de processen van gecontroleerde celdood
• is betrokken bij de vorming van glucose (gluconeogenese) en het metabolisme ervan
• is betrokken bij de vorming van eiwitten
• betrokken bij de vorming en afbraak van vetzuren
• reguleert de verdeling van natrium (Na) en kalium (K)
• blokkeert het lekken van kalium uit hartspiercellen

Een tekort aan magnesium kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen op verschillende niveaus.

Een volwassene moet dagelijks ongeveer 375 mg (15 mmol) magnesium binnenkrijgen.
De behoefte aan magnesium neemt toe met de leeftijd.
Het innemen van een hogere dagelijkse dosis leidt niet tot ernstige problemen. Het kan diarree veroorzaken omdat magnesium water bindt.

Hypomagnesiëmie - magnesiumtekort

Magnesiumtekort is tegenwoordig niet ongewoon.

Daarom weet de patiënt misschien niet dat er een tekort aan dit mineraal in zijn lichaam is.

Een langdurig, chronisch tekort kan echter de goede werking van het lichaam ernstig verstoren, zelfs de stofwisseling verstoren bij patiënten met diabetes en de dood tot gevolg hebben.

Interessant:
Dat magnesiumtekort een belangrijk probleem is, werd voor het eerst gesuggereerd door McCollum en zijn collega's in 1932.
Hij voerde zijn experimenten uit op laboratoriumratten en honden.
Hij had toen al veel symptomen beschreven, waaronder het tetanisch syndroom.

Lees ook het tijdschriftartikel:
Wat is tetanie, tetanisch syndroom, wat zijn de symptomen en hoe wordt het behandeld?

Wat zijn de oorzaken van magnesiumtekort in het lichaam?

De oorzaken van magnesiumtekort zijn gebaseerd op twee aspecten.

Het eerste aspect is het tekort in de externe omgeving en in de voedselinname.
Het tweede aspect is de ontoereikende absorptie of verhoogde uitscheiding uit het lichaam als gevolg van voeding of ziekte.

1. Magnesiumtekort in bodem en voeding

Het tekort aan magnesium in de bodem werd hierboven al vermeld. Klimaatverandering, zure regen en sproeien tegen ongedierte veroorzaken een tekort aan magnesium in cultuurplanten, ondanks bemesting.

Een plant met een Mg-tekort kan een zogenaamde chlorose hebben. Op de bladeren zijn gele strepen te zien tussen de nerven of op de bladeren. De ontwikkeling van de plant zelf komt niet in gevaar, maar de vruchten die mensen ervan eten bevatten minder magnesium dan zou moeten.

2. Onvoldoende absorptie en overmatige uitscheiding van magnesium door voeding

De inname van magnesium kan worden aangevuld in de vorm van tabletten.

Als de inname voldoende is en de patiënt nog steeds een tekort heeft, is er een probleem met de absorptie en uitscheiding. Dit kan worden veroorzaakt door een onaangepast dieet.

Meestal is dit te wijten aan overmatige consumptie van vet en vettig voedsel. Vetten zijn moeilijk oplosbaar en vormen daarom een probleem bij de absorptie van magnesium. Ze verhogen ook de uitscheiding ervan in de urine.

Carnivoren opgelet!
Overmatige eiwitinname in vlees veroorzaakt een verhoogde urine-uitscheiding van Mg.

Onvoldoende absorptie en verhoogde uitscheiding van Mg worden ook veroorzaakt door voedingsmiddelen met een hoog calcium- en fosfaatgehalte. Dit zijn vooral gezoete dranken, alcoholische dranken, snoepgoed, alle ingeblikte voedingsmiddelen (bijv. ingeblikte vis, patés, vleesproducten).

3. Ziekten die een magnesiumtekort veroorzaken

Sommige aandoeningen of chronische ziekten of de behandeling ervan hebben een directe invloed op de magnesiumconcentratie.

De ziekten waarbij patiënten het vaakst een magnesiumtekort hebben, zijn duidelijk diabetes, diarree en braken.

Het kan ook voorkomen bij patiënten met botkanker, levercirrose, nierziekten, darmziekten, na resectie van een deel van de darm, bij schildklieraandoeningen, coeliakie, malabsorptiesyndroom, alcoholisme, enz.

Interessant:
Magnesiumtekort wordt in verband gebracht met verschillende ziekten. Deze ziekten kunnen leiden tot hoge bloeddruk, diabetes of hartaanvallen.

Aandoeningen die een Mg-tekort veroorzaken en die de patiënt zelf veroorzaakt door roekeloos gedrag zijn bijvoorbeeld strenge diëten, hongerstakingen, overmatige lichaamsbeweging en overmatige fysieke of mentale stress.

Fysiologische omstandigheden waarbij het Mg-verbruik verhoogd is, zijn bijvoorbeeld menstruatie, zwangerschap, borstvoeding, puberteit en ouderdom.

Van de medicijnen dragen diuretica en laxeermiddelen het meest bij aan een verhoogd Mg-verlies. Ook anticonceptiva, insuline, sommige hartmedicijnen en corticosteroïden zijn het vermelden waard.

Hoe uit hypomagnesiëmie zich?

Hypomagnesiëmie wordt gekenmerkt door een verscheidenheid aan manifestaties waarbij verschillende systemen betrokken zijn. Dit is te wijten aan de aanwezigheid van magnesium in verschillende concentraties in bijna alle cellen van het lichaam.

De symptomen zijn het meest uitgesproken in de organen en weefsels waar de magnesiumspiegels het hoogst zijn.

Tabel met symptomen van magnesiumtekort per orgaan

Magnesiumsupplementen, hoe kies ik de juiste?

Magnesium als voedingssupplement bestaat in tabletten, poeders of bruistabletten (die hebben een hogere concentratie Mg).
Je vindt het smaakloos en gearomatiseerd, alleen of met toegevoegde vitamines.

In principe maakt het niet uit bij welke apotheek of fabrikant je je magnesiumpillen koopt.

De basis is hetzelfde.

Het verschil zit hem in de hoeveelheid magnesium en de toegevoegde stoffen en vitamines.

Hypermagnesemie - een teveel aan magnesium

Een teveel aan magnesium in het lichaam is veel zeldzamer dan een tekort.

We spreken van een teveel aan Mg wanneer de concentratie een waarde bereikt die hoger is dan 1,1 mmol/l.

In de meeste gevallen wordt het veroorzaakt door medische aandoeningen, niet door "overmatige consumptie van bananen of chocolade".

Hypermagnesemie wordt vaak veroorzaakt door chronische uitdroging, vooral bij ouderen.

Magnesium wordt niet zoals het hoort uitgescheiden in de urine, maar hoopt zich op in het lichaam.

Wat zijn de oorzaken van een teveel aan magnesium in het lichaam?

De meest voorkomende oorzaak van hypermagnesemie is dehydratatie.
Dehydratatie (uitdroging) is een aandoening waarbij er een verminderde hoeveelheid water in het lichaam aanwezig is.
Het ontstaat door onvoldoende vochtinname (onvoldoende drinken) of overmatig vochtverlies (zweten, braken, diarree, bloeden, brandwonden).

De tweede meest voorkomende oorzaak van hypermagnesemie is nierfalen.
Nierfalen is een aandoening waarbij de nierfunctie relatief snel verslechtert.
Naast andere complicaties is de uitscheiding van Mg in de urine verstoord, waardoor de concentratie in het lichaam toeneemt.

Lees ook:
Het belang vandrinken: wat is onvoldoende of overmatige vochtinname? + berekening
Nierziekten: van ontsteking tot stenen tot falen?

Naast bovenstaande primaire oorzaken van een verhoogde magnesiumconcentratie in het lichaam, kunnen ook andere ziekten bijdragen aan deze aandoening.

Het komt voor bij celafbraak, infectieuze leverziekten, maar ook bij verschillende intoxicaties.

Hoe uit hypermagnesemie zich?

De symptomen van hypermagnesemie zijn ook variabel, afhankelijk van het getroffen systeem.
Men zou kunnen zeggen dat ze het tegenovergestelde zijn van de symptomen die typisch zijn voor Mg-deficiëntie.

Tabel met symptomen van Mg-overschot per orgaan

Onderzoek van magnesiumconcentratie in het lichaam

Het magnesiumgehalte in het lichaam kan in een laboratorium worden aangetoond, hoewel dit in de meeste gevallen niet nodig is.

Als een arts een tekort vaststelt en vermoedt, is het voldoende om de patiënt magnesium voor te schrijven in de vorm van een medicijn. Als het niet helpt, kan het ook geen kwaad.

Onderzoek van de magnesiumconcentratie wordt vaker uitgevoerd bij patiënten met een magnesiumoverschot.

Hoe wordt het magnesiumgehalte getest?

Magnesiumspiegels kunnen worden onderzocht op serum, waarin de niveaus door meerdere mechanismen worden veiliggesteld.
Dit betekent dat onderzoek van plasmamagnesiumspiegels (extracellulair) goed kan zijn ondanks een echt tekort.
In feite dalen serumspiegels alleen als er sprake is van een aanzienlijk chronisch tekort dat leidt tot metabole verstoring. Een tekort wordt dus pas achteraf gedetecteerd.

Veel betrouwbaarder is het onderzoek van intracellulaire magnesiumspiegels, d.w.z. van binnenin de cellen.
Dit kan bepaald worden uit rode bloedcellen, witte bloedcellen of zelfs uit een haarmonster.
Dit is echter een complexe en duurdere methode en wordt daarom te weinig gebruikt.

Niet routinematig gebruikt in de normale praktijk is de zogenaamde atoomabsorptiespectrometriemethode (AAS), die als de meest betrouwbare wordt beschouwd. Deze methode bepaalt de concentratie van verschillende sporenelementen (tot 60 elementen), waaronder magnesium, in de geanalyseerde oplossing.

Interessant:
Een tekort aan magnesium gaat vaak gepaard met gelijktijdig verlaagde concentraties van kalium (K) en calcium (CA).