Wat zijn de gevaren van braken bij kinderen? Risico's van terugkerende aandoening

Braken is meestal een uiting van een aandoening van het spijsverteringsstelsel. Het kan echter ook een aandoening van andere systemen zijn.

Vomitus (braken) is meestal een onschuldig symptoom, maar het kan ook een levensbedreigende aandoening zijn. Daarom is het belangrijk om de oorzaak van het braken op te helderen om een passende behandeling en de nodige maatregelen te kunnen nemen.

Braken bedreigt vooral jonge kinderen met de ontwikkeling van uitdroging.

Braken is een defensieve reflex die ervoor zorgt dat de maag via de mondholte wordt geleegd. Zo verdedigt het lichaam zich tegen de invloed van bepaalde gifstoffen.

Naast braken, dat op zichzelf al onaangenaam genoeg is, is er meestal ook de zogenaamde misselijkheid. Dit is een onaangenaam gevoel en drang om over te geven. De aan- of afwezigheid ervan kan ook nuttig zijn bij het zoeken naar de oorzaak van het braken.

In principe maken we onderscheid tussen braken dat zijn oorsprong vindt in het spijsverteringsstelsel en braken met een andere oorzaak.

Zogenaamd langdurig braken mag niet worden genegeerd.

Dit verwijst naar braken dat aanhoudt

• meer dan 12 uur bij een pasgeborene
• meer dan 24 uur bij kinderen jonger dan twee jaar
• meer dan 48 uur bij oudere kinderen

Uiterlijk van braaksel

De inhoud van braaksel hangt natuurlijk af van het voedsel of de vloeistoffen die zijn ingenomen.

Het braaksel heeft meestal een gelige kleur. Dit komt door de kleine hoeveelheid gal die tijdens het braken in de maag terechtkomt. Dit is vrij normaal.

Het is echter nodig om alert te zijn als het braaksel groenachtig is. Dit is wanneer er een grotere hoeveelheid gal aanwezig is. Dit kan wijzen op galblaasproblemen, maar ook op darmobstructie.

Een ander waarschuwingssignaal is de aanwezigheid van bloed of een bijmengsel dat lijkt op koffiedik.

In beide gevallen gaat het om een bloeding in het spijsverteringsstelsel, waarvoor medische hulp nodig is.

Braken en overgeven bij zuigelingen

Bij pasgeborenen en zuigelingen komt vaak onschuldig braken voor. Dit is echter geen braken in de ware zin van het woord.

Dit wordt veroorzaakt door een onvolgroeide sluiting van de onderste slokdarmsfincter. Melk gaat gemakkelijk van de maag in de slokdarm en de baby boert.

Het komt vooral voor bij verhoogde winderigheid van de darmen en de maag, verhoogde fysieke activiteit van de baby na het voeden of bij overvoeding.

We kunnen ook spreken van zogenaamde regurgitatie.

Bij een kind dat normaal gedijt, is dit geen ernstig probleem. Hoewel hij vaak nerveus en huilerig kan zijn door de irritatie van de slokdarm door maagsappen, corrigeert de aandoening zichzelf meestal tijdens het eerste levensjaar.

Dergelijk braken hoeft niet behandeld te worden. Als je echter het gevoel hebt dat het braken te vaak voorkomt, volumineus is of dat er sprake is van boogbraken, neem dan contact op met je arts.

Misschien ben je ook geïnteresseerd in het artikel.

Infecties van het spijsverteringsstelsel

De meest voorkomende oorzaken van braken bij kinderen zijn infecties van het maag-darmstelsel, dat wil zeggen het stelsel van maag en darmen.

Braken komt echter ook vaak voor bij ontstekingen van een ander systeem, bijvoorbeeld bij otitis media, longontsteking of nieren.

Vooral bij kinderen in de babyleeftijd is braken het eerste teken van een infectie.

Diarree, buikpijn en braken zijn typische symptomen. Bekender is de naam darmvirose.

Lees ook het artikel over gastritis (maagontsteking)

Braken bij dieetfouten

Dieetfout is een grote groep redenen voor braken.

Dit ontstaat na het eten van niet erg vers voedsel, vet of zoet voedsel, of een ongepaste combinatie hiervan.

Ben je de term postprandiaal braken tegengekomen en weet je niet wat het betekent?

Het betekent braken na het eten.

Je kunt ook interessante informatie vinden in het artikel: Wat is het juiste dieet bij diarree, verstopping of braken?

Braken bij pylorostenose

Braken in een stroom die escaleert is typisch voor een ziekte die pylorostenose wordt genoemd. Het treft baby's tussen ongeveer 3 en 6 weken oud.

De pylorus is het laatste, onderste deel van de maag dat zich naar behoefte sluit of opent. Zo gaat het voedsel van de maag naar de twaalfvingerige darm - de dunne darm.

Bij pylorostenose wordt de pylorus dikker en sluit deze zich af. Vaak wordt er een zogenaamde peristaltische golf of voelbare weerstand - een bobbel ter grootte van een hazelnoot - gezien op het buikje van de baby.

Hoewel het kind een goede eetlust heeft, maakt deze aandoening het kind snel apathisch, uitgedroogd en, natuurlijk, niet bloeiend. In tegenstelling tot braken veroorzaakt door een virale gastro-intestinale ziekte, is de ontlastingproductie minimaal.

Zelfs de manier waarop het braken zelf verloopt, kan ons aanwijzingen geven over de oorzaak.

Intestinale invaginatie

Een andere mogelijke oorzaak van braken kan een aandoening zijn die intestinale invaginatie wordt genoemd. Dit is het binnendringen van de darm in het volgende deel van de darm.

Het typische symptoom voor deze aandoening is aanzienlijke buikpijn die optreedt met tussenpozen die korter kunnen worden. Braken is aanwezig, maar er komt geen ontlasting of winden door.

Uitdroging van het lichaam treedt gemakkelijk op. De aandoening vereist chirurgische behandeling.

Aandoeningen die gepaard gaan met obstructie (verminderde doorgankelijkheid) van de darm gaan gepaard met hevige pijn, braken en het verschijnen van grote hoeveelheden gal in het braaksel. Al deze aandoeningen vereisen zo snel mogelijk chirurgische behandeling.

Lees ook het artikel over darmobstructie.

Braken na hoofdletsel

Braken kan ook optreden na een hoofdletsel.

Het kan een van de symptomen van een hersenschudding zijn. Als je kind een ongeluk heeft gehad en symptomen ontwikkelt zoals overgeven, slaperigheid, verwarring of geheugenverlies, zoek dan professionele hulp.

Volgens sommige bronnen kan een hersenschudding zelfs optreden na een ongeluk waarbij er geen directe klap of hoofdletsel was.

De symptomen van een hersenschudding kunnen zelfs uren na het letsel optreden.

Lees meer in het artikel.

Andere oorzaken van braken

Andere mogelijke oorzaken van braken zijn diabetes mellitus, stofwisselingsstoornissen, intoxicatie, boulimie en, op oudere leeftijd, zwangerschap.

De behandeling van braken is gericht op de roepende oorzaak.

De meest voorkomende oorzaken van braken

Braken en uitdroging

Uitdroging is een risico dat kan optreden bij herhaaldelijk braken en komt vooral voor bij koorts of diarree.

Lees ook de artikelen:Wat zijn de meest voorkomende symptomen van uitdrogingUitdroging bij kinderen kan gevaarlijk zijn

Hoe uitdroging bij braken voorkomen

Uitdroging voorkomen is in elke situatie belangrijk.

Als een kind braakt, koorts heeft of diarree heeft, kan het moeilijker zijn om uitdroging te voorkomen.

Aarzel daarom niet om medische hulp in te schakelen als er tekenen van uitdroging zijn of als je twijfelt.

Raadpleeg voor baby's die borstvoeding krijgen een arts over het geven van vloeistoffen. Geef echter nooit iets anders dan gekookt water. Geef de baby vaker borstvoeding.

Geef kinderen die geen borstvoeding krijgen pas na 8 tot 12 uur melk. Geef kleine hoeveelheden thee of afkooksel van rijst.

Begin echter met slechts één tot twee theelepels. Als de baby niet braakt en deze kleine hoeveelheid vloeistof binnenhoudt, verhoog dan langzaam het volume.

Je kunt beginnen met het geven van melk in kleine hoeveelheden als de baby 8 uur lang niet heeft overgegeven.

Het is ook mogelijk om bij de apotheek een rehydratatieoplossing te kopen om vocht, maar ook verloren elektrolyten en mineralen aan te vullen.

Ongeschikte dranken bij braken zijn melk, sappen en zoete dranken.

Kinderen en volwassenen verliezen niet alleen water door te plassen, maar ook door ademhaling, ontlasting, zweten en tranen.

Wat zijn de symptomen van uitdroging?

Bij baby's kun je naast droge luiers ook een iets verzonken fontanel zien.

De fontanel is de gewrichtsverbinding tussen de schedelbeenderen van een pasgeborene. De zogenaamde grotere fontanel bevindt zich tussen het voorhoofdsbeen en de twee slaapbeenderen.

Andere symptomen zijn

• de baby plast 6 tot 8 uur niet
• droge mond, lippen en tong
• verminderde huidspanning
• snelle ademhaling en pols
• zwakte
• malaise
• apathie van het kind
• desoriëntatie
• verstoring van het bewustzijn

Dorstgevoel wordt beschouwd als een vertraagd symptoom. Kinderen en volwassenen moeten vocht innemen zodat dorst helemaal niet optreedt.

Waarom is uitdroging vooral gevaarlijk bij kinderen?

Kinderen zijn vatbaarder voor uitdroging. Dit komt vooral door hun snelle metabolisme en hun kleinere compensatiemechanismen.

Misschien ben je ook geïnteresseerd in dit artikel: Een kindis geen miniatuur van een volwassene! Wat zijn de verschillen?

Een tekort aan water in het lichaam kan schade aan de nieren veroorzaken. Water helpt om calcium op te lossen, waardoor het risico op nierstenen afneemt.

Water zorgt ook voor verkoeling van het lichaam. Door te zweten zorgt het lichaam voor een goede thermoregulatie en beschermt het tegen oververhitting.

Bij uitdroging treden vermoeidheid en malaise op. Zweten verwijdert ook mineralen uit het lichaam, wat ook bijdraagt aan de zwakte van het lichaam.

Spierkrampen, bewustzijnsstoornissen en, in ernstige omstandigheden, de dood dreigen ook.