Het sealen van tanden bij kinderen: heeft het zin en waarmee wordt het geseald?

De tandarts is vooral voor kinderen een schrikbeeld. Zeker als het eerste bezoek aan de dokter een nare ervaring is.

Het voorkomen van tandbederf zou daarom in het achterhoofd van elke verantwoordelijke ouder moeten zitten. Weet je wat je kunt doen om de pijnlijke ervaring van je kind bij de tandarts te voorkomen, of in ieder geval tot een minimum te beperken?

Een van de opties is het verzegelen van de tanden. Dit wordt echter alleen onder bepaalde voorwaarden gedaan.

Hoe groeien melktanden en waarin verschillen ze van volwassen, blijvende tanden?

De melktanden spelen een belangrijke rol. Het belang van hun verzorging wordt vaak onderschat. Deze tanden houden de ruimte vast voor de blijvende tanden en zijn belangrijk voor de groei van de kaak. Ze zijn ook nodig voor een goede spraak of uitspraak.

Als het melkgebit bederft of op een andere manier beschadigd raakt, heeft dat ook gevolgen voor het blijvende gebit.

Melktanden zijn bijzonder gevoelig voor tandbederf door hun gebrek aan mineralisatie en de prominente putjes en spleten op hun kronen. Op deze plaatsen vormt zich gemakkelijk tandplak en vermenigvuldigen bacteriën zich.

Melktanden zijn de eerste tanden die in de mond van een kind verschijnen. Een uitzondering vormen de zogenaamde prelactale tanden, die al bij de geboorte aanwezig kunnen zijn. Dit is echter een op zichzelf staand fenomeen.

Dergelijke tanden zijn ongewenst en moeten worden verwijderd.

Meestal rond de zesde maand beginnen de eerste melktanden door te komen. Deze periode, die ook wel de periode van de melktanden wordt genoemd, duurt tot ongeveer de leeftijd van drie. Op deze leeftijd zouden de melktanden compleet moeten zijn.

Op ongeveer zesjarige leeftijd komen de eerste blijvende tanden door, de zessen. Deze hebben geen voorloper van de melktanden en komen in een rij achter de melkvijven door. Dit is de reden waarom veel ouders ze niet opmerken. Ze verwachten meestal dat de eenheden uitvallen en doorkomen, maar deze volgen meestal op het doorkomen van de volwassen zessen.

Ze krijgen vaak niet zoveel aandacht en dat is ook de reden dat ze vaak misvormd zijn.

Lees ook het artikel.

Tandenpoetstijden bij benadering

De uitbarsting van melk- en blijvende tanden is individueel voor elk individu. De cijfers in de tabel zijn slechts indicatief. Aarzel echter niet om bij twijfel contact op te nemen met uw tandarts.

Lees meer over tanden of tandverzorging in het artikel.

Wat is tandafdichting?

De mondholte is het eerste deel van het spijsverteringsstelsel. Hier wordt voedsel gebeten, gekauwd of vermengd met speeksel, dat enzymen bevat die belangrijk zijn voor het verwerken van voedsel.

De tanden zijn een belangrijk onderdeel van het hele spijsverteringsstelsel. Hun oppervlak bevat echter verschillende groeven of spleten waar voedselresten zich kunnen ophopen. Dit biedt een ideale omgeving voor bacteriën om zich te vermenigvuldigen. Deze vormen zuur nadat de suikers uit het voedsel zijn toegevoegd.

Dit tast het tandglazuur aan, wat leidt tot tandbederf.

Deze delen van het tandoppervlak kunnen moeilijk schoon te maken zijn. De spleten, vooral bij kindertanden, kunnen zo klein zijn dat de haren van de tandenborstel te groot zijn om ze schoon te maken. De kauwvlakken van de tanden, die nog niet voldoende gemineraliseerd zijn, zijn bijzonder gevoelig voor tandbederf. Dit zijn de zogenaamde zessen en zevens.

Zelfs kinderen die hun tanden grondig poetsen, kunnen gemakkelijk gaatjes krijgen.

Dit moet echter wel gebeuren op gezonde en onbeschadigde tanden. Het is eigenlijk een soort verzegeling van deze spleetjes en onregelmatigheden met zoiets als een sealant. Zo'n tand heeft een glad oppervlak en schoonmaken is makkelijker en effectiever.

Dit betekent niet dat de tand in kwestie niet meer verzorgd hoeft te worden. Het gaat er alleen om dat de oneffenheden en spleten op de kauwvlakken van de tand makkelijker schoon te maken zijn. Zo voorkomt goed en regelmatig poetsen effectief tandbederf.

Voor wie en op welke tanden wordt een sealant aangebracht?

Tandartsen adviseren meestal om bij kinderen te sealen, zo snel mogelijk na het doorkomen van de eerste blijvende tanden. In sommige gevallen kan ook bij melktanden worden geseald, vooral bij kinderen met veel tandbederf.

De medewerking van het kind is echter ook belangrijk.

De procedure wordt voornamelijk uitgevoerd op de kiezen, op de zogenaamde kauwvlakken. Deze oppervlakken komen het meest in contact met voedsel en hier worden de meeste groeven gevonden. De plaats van de seal kan ook de laterale wand van de tand zijn, waar de sockets zich bevinden.

Dit zijn de meest voorkomende locaties van de laterale oppervlakken van de onderste zeskanten en de palatale oppervlakken van de bovenste zeskanten.

Meestal wordt alleen het bovenste, kauwende deel van de tand of kies geseald. Het is dus mogelijk om een kind een tand of kies te laten sealen die er nog niet helemaal uit is.

Het is ook mogelijk om een gevulde tand en een volwassen tand te sealen, maar dit hangt af van de beoordeling van de arts. In geen geval mag een tand worden geseald die tandbederf heeft.

Hoe wordt de tand verzegeld, "gevuld" en waarmee wordt de tand verzegeld?

Alleen een gezond gebit zonder tandbederf kan worden geseald.

Daarom is de eerste stap altijd een controle. Dit kan ook worden gedaan met behulp van röntgenfoto's van het gebit (bitewing) of met een laseronderzoek met een apparaat dat diagnodent wordt genoemd.

De tand moet grondig worden gereinigd. Artsen gebruiken een roterende borstel met luchtstroom (zandstralen) of wat bekend staat als airpolishing, wat simpel gezegd een reinigings- of polijstproces is met behulp van water, lucht en een speciaal poeder. De tand wordt vervolgens gesteriliseerd met ozon. Dit vernietigt de micro-organismen die op de tand aanwezig zijn.

Er wordt een kleine hoeveelheid fosforzuur op het oppervlak aangebracht.

+

Dit zorgt ervoor dat de verbinding zich hecht aan het tandoppervlak.

+

Met een fijn borsteltje of een klein spuitje wordt de sealant zelf aangebracht.

+

Met een sonde wordt gecontroleerd of er zich geen ongewenste luchtbellen onder de kit hebben gevormd.

Tot slot wordt het gebied bestraald met UV-licht, waardoor de sealant hard wordt en fluoridaat krijgt. De procedure duurt ongeveer 5 minuten en na de procedure kun je vrijwel meteen eten en drinken.

Wat is tandfluoridering?

Fluoridering is eigenlijk een ander alternatief om tandbederf te voorkomen. Het kan alleen worden gedaan, maar heeft ook de voorkeur wanneer de tanden worden geseald. Het houdt in dat er fluoride wordt aangebracht, waardoor de tanden beter bestand zijn tegen de zuren die bacteriën in tandplak aanmaken.

Fluoridering kan systemisch of plaatselijk plaatsvinden. Systemische fluoridering wordt gedaan door fluoride toe te voegen aan de voeding, zoals melk en water, of door fluoridetabletten in te nemen.

Bij topische fluoridering worden fluoridehoudende stoffen plaatselijk op de tanden aangebracht.

Welke sealants worden gebruikt?

Er zijn verschillende sealants. Er zijn witte of doorschijnende, maar ook in verschillende tinten. Er is dus een breed scala om uit te kiezen. Ze kunnen dus worden aangepast aan de kleur van de tanden. Voor kinderen worden vaker witte gebruikt, voor een betere controle.

Volwassenen geven uit esthetisch oogpunt de voorkeur aan kleuren die zo dicht mogelijk bij de kleur van hun tanden liggen.

Sealen op harsbasis is esthetisch mooier en duurzamer, maar wordt alleen gebruikt bij patiënten die goed meewerken, omdat het werken met deze sealant een zo droog mogelijke omgeving vereist.

Minder veeleisend voor een droge mond zijn sealants op basis van glasionomeercement. Deze worden vooral bij kinderen gebruikt omdat ze weinig onderhoud vergen. Ze zijn echter minder esthetisch.

Inspectie van de verzegelde tand

Tanden die met sealants zijn behandeld, moeten twee keer per jaar worden gecontroleerd. Preventieve routinecontroles moeten net zo vaak worden uitgevoerd.

De integriteit van de sealants, die contrasterend zijn, kan gemakkelijk met het blote oog worden gecontroleerd. Toch is een inspectie door een tandarts natuurlijk noodzakelijk. Doorzichtige sealants worden geïnspecteerd met een sonde. Indien nodig kan de sealant worden bijgevuld of helemaal worden verwijderd en vervangen door een nieuwe.

Hoe lang gaat een tandheelkundige sealant mee?

Over het algemeen gaat een tandsealant ongeveer drie tot vijf jaar mee. Dit hangt van veel factoren af. Dit zijn voornamelijk invloeden van buitenaf, zoals voedselconsumptie of het naleven van de mondhygiëne. Het hangt ook af van de positie van de tanden in de tandvolgorde.

Het feit dat het gebit van kinderen tot ongeveer 12 of 13 jaar in ontwikkeling is, heeft ook invloed op de duurzaamheid van gesealde tanden.

Nadelen en risico's van sealen

Veel ouders vertrouwen erop dat kinderen geen risico lopen op tandbederf nadat ze hun tanden hebben laten sealen. Het komt voor dat ze hun mondhygiëne of goede eetgewoonten verwaarlozen. De tand wordt echter alleen geseald op bepaalde, meestal bijtende delen. De hele tand of andere tanden zijn dus in geen geval beschermd.

Het is nog steeds belangrijk dat het kind regelmatig en grondig zijn of haar tanden poetst. Natuurlijk is het ook belangrijk om de consumptie van suikerhoudende voedingsmiddelen of dranken te minimaliseren. Deze creëren een zuur milieu in de mondholte dat, samen met tandplak, ideaal is voor bacteriën en de ontwikkeling van tandbederf.

Het is ook belangrijk om een interdentale tandenborstel of floss te gebruiken.

Interessante informatie is ook te vinden in het artikel Hoe kies ik een tandenborstel?

Een ander risico dat kan optreden is als tandbederf over het hoofd wordt gezien voor het sealen. Dit kan onmerkbaar toenemen onder de sealant.