Burnout-syndroom: heb jij het ook? + Hoe het te overwinnen

Burnout-syndroom: heb jij het ook? + Hoe het te overwinnen
Bron foto: Getty images

Burn-out werd in een ver verleden een toestand van uitputting van lichaam en geest genoemd. De term burn-outsyndroom werd voor het eerst beschreven en gedefinieerd in de tweede helft van de 20e eeuw. Wat moeten we weten en wat moeten we niet over het hoofd zien?

De term burn-outsyndroom verwijst naar een gemoedstoestand die op instorten staat.

Een belangrijke factor is de opeenstapeling van verantwoordelijkheden, het niet aankunnen ervan en geleidelijk toenemende stress. Fysieke problemen komen erbij en creëren samen een impasse.

Het bestaat uit symptomen die meestal op psychologisch niveau liggen en deels op lichamelijk en sociaal niveau.

Het kan zich op elk moment en bij iedereen openbaren.
Het komt subtiel tot ons, ontwikkelt zich langzaam. Het zorgt ervoor dat iemands persoonlijkheid beetje bij beetje afbrokkelt.

Als we het niet op tijd doorhebben en de nodige stappen ondernemen, kan de impact catastrofaal zijn.

De meest gestelde vragen:
Wat is het burn-outsyndroom?
Wat zijn de oorzaken en symptomen?
Kan het behandeld worden en hoe kan het overwonnen worden?
In dit artikel geven we antwoorden.

De geschiedenis van het burn-outsyndroom

Vermoeidheid, uitputting, prestatieverlies, stress, slapeloosheid, frustratie, ontevredenheid... en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Dit zijn aandoeningen die niet alleen vandaag de dag bekend zijn, maar die ook in het verre verleden heel bekend waren. Mentaal uitdagende omstandigheden en de mogelijkheid om ze moeilijk onder controle te krijgen, zijn belastend voor de menselijke persoonlijkheid als zodanig.

De progressie van de triggerende factoren en het onvermogen van het individu om ermee om te gaan, resulteert in een buitensporige belasting van de psyche, wat zijn weerslag heeft op de lichamelijke gezondheid.

Herbert Freudenberger

Het burn-outsyndroom werd voor het eerst beschreven in 1974 door de Amerikaanse psychoanalyticus Herbert Freudenberger, die het publiceerde in het Journal of Social Issues. Dit artikel bracht het burn-outsyndroom onder de aandacht van andere psychologen, die een ongekende belangstelling voor het onderwerp ontwikkelden.

De carrousel van interesse leidde tot zijn volgende gedetailleerde definitie van het burnout syndroom.

Burn-out, uitputting, burnout waren echter al voor deze publicatie bekend. Tegenwoordig zijn er verschillende definities van hetzelfde probleem. De oorzaken, de niveaus waarop het invloed heeft (mentaal, fysiek, sociaal), de verschijningsvormen en de gevolgen zijn echter hetzelfde.

Wat is het burn-outsyndroom, hoe ontstaat het en hoe uit het zich?

Burn-outsyndroom = burn-outsyndroom = burn-outsyndroom.

Het burn-outsyndroom is een reeks symptomen die verband houden met een verlies van interesse en enthousiasme, zowel persoonlijk als professioneel. Het doet zich voor op verschillende niveaus - emotioneel, mentaal, fysiek en sociaal.

De niveaus van verslechtering kunnen met elkaar verweven of gecombineerd zijn en op elkaar voortbouwen. Dit syndroom wordt meestal geassocieerd met burn-out op het werk, maar dat is lang niet het enige gebied waarop het zich kan ontwikkelen.

een vrouw zittend aan een tafel met een boek voor zich en een standbeeld van rechtvaardigheid op de voorgrond op de tafel
Hoge werkdruk leidt tot stress Bron: thinkstock photos

Het komt vooral voor bij mensen die met andere mensen werken, workaholics en perfectionisten. De reden is heel simpel: dit is een groep mensen die koste wat het kost hun doelen willen bereiken, of meer en betere resultaten willen behalen dan anderen.

Het aanvankelijke idealistische en overdreven vertekende enthousiasme leidt ertoe dat ze later de hoge belasting en het onvermogen om de taken te volbrengen niet kunnen toegeven. Dit is een onbalans tussen verwachtingen en realiteit. De aanhoudende stress die ontstaat, laat zijn gevolgen niet lang na.

Het algemene verloop van het burn-outsyndroom

Burnout is een fenomeen dat een begin, een verloop en een einde heeft.

Edelwich en Brodsky's categorisering van de fasen van burnout bestaat uit vijf fasen. De eerste fase is er typisch een van enthousiasme. De tweede fase van stagnatie is een periode waarin het enthousiasme afneemt. De derde fase treedt op en dit is de fase van frustratie met een verandering van perspectief op de betekenis van werk. De langere fase van frustratie wordt gevolgd door een fase van apathie waarin hulpeloosheid overheerst. Deze fase is buiten de controle van de patiënt.

De laatste fase is de fase van daadwerkelijke burn-out en uitputting van het organisme op alle niveaus.

Drukke vrouw met haast op straat
Stress, overmatige druk, werkdruk. Bron: thinkstock photos

1. de beginfase

Het begin wordt gekenmerkt door aanvankelijk enthousiasme en vervolgens falen in het omgaan met de hoge eisen die aan het individu worden gesteld. De hoge eisen zijn direct te wijten aan de ander die ze aan de persoon stelt, maar ook aan de persoonlijkheid van de persoon zelf, die verder wil uitblinken dan wat hanteerbaar is.

Het enthousiasme duurt meestal niet lang, het neemt na verloop van tijd af en we krijgen een glimp te zien van de ware realiteit.

2. stagnatie

Het aanvankelijke enthousiasme wordt een overbelasting voor het lichaam. De persoon kan de toegewezen taken niet aan of houdt ze niet op tijd vol, wat leidt tot chaotisch gedrag en permanente chronische stress. Stress is een van de belangrijkste factoren bij burn-out.

Zelfs een emotioneel sterke persoonlijkheid kan niet onbeperkt omgaan met overmatige stress.

3. frustratie

Het is de stress die leidt tot frustratie, die verantwoordelijk is voor het moeilijke verloop. Iemand die aan permanente druk wordt blootgesteld, lijdt vaak aan slaapstoornissen, voornamelijk slapeloosheid als gevolg van beklemmende gedachten en het zich voortdurend inbeelden van oplossingen en mogelijke oplossingen. Na verloop van tijd ontstaan angsttoestanden en depressies als gevolg van de uitzichtloze situatie. De manifestaties glijden af naar het fysieke vlak. De patiënt lijdt vooral aan chronische vermoeidheid, gebrek aan eetlust, diarree of constipatie.

De uitputting van het organisme wordt ook verergerd door gewichtsverlies.

Deze fase kan vele jaren duren.

De patiënt grijpt vaak naar een verslavende stof (meestal sigaretten en alcohol) om ten minste tijdelijke verlichting te bieden. Velen lopen het risico om een verslaving te ontwikkelen. Chronisch alcoholgebruik verergert depressie en agressief gedrag tegenover anderen.

4. apathie

De patiënt verliest geleidelijk de hoop om de situatie aan te kunnen. Hij of zij concentreert zich niet meer op wat voorheen zijn of haar hoofddoel was, en er treden concentratie- en geheugenstoornissen op.

Het aanvankelijk gretige individu wordt een onverantwoordelijk individu met een volledig verlies van interesse in het onderwerp.

De oorspronkelijke overtuiging dat er iets 100% gedaan moet worden neemt geleidelijk af. Paradoxaal genoeg wordt de tegenovergestelde overtuiging dat er niets gedaan hoeft te worden verworven.

Er is sprake van volledige hulpeloosheid en ernstige problemen in interpersoonlijke relaties die gepaard gaan met conflictsituaties. Vaak is er sprake van een verlies aan zelfvertrouwen en als gevolg daarvan een ontmenselijking van de ander of zijn capaciteiten. De burnout probeert zich op deze manier te verdedigen en nog steeds op de voorgrond te treden, maar niet meer door de kwaliteit van zijn eigen capaciteiten.

5. burn-out/uitputting

Er treedt een complete psychische instorting op. De lijder zet zich af tegen iedereen en de wereld. Als gevolg van het burn-out syndroom kunnen sommige emotioneel instabiele personen ernstigere psychologische problemen ontwikkelen, zelfs psychiatrische ziekten.

Ze kunnen bijvoorbeeld fobieën, bipolaire affectieve stoornis en andere persoonlijkheidsstoornissen ontwikkelen.

Een nog ergere situatie en het hoogtepunt van dit alles zijn zelfmoordneigingen, herhaalde zelfmoordgedachten, herhaalde zelfmoordpogingen en uiteindelijk voltooide zelfmoord.

Hoe uit uitputting zich?

Emotionele uitputting

  • psychologische vermoeidheid, uitputting
  • algemene ontevredenheid, prikkelbaarheid
  • verlies van interesse, verminderde werkprestaties
  • angst, gevoelens van hulpeloosheid
  • depressieve toestanden, andere psychologische stoornissen tot zelfmoordneigingen
  • spanning en onvermogen om te ontspannen
  • interpersoonlijke conflicten, zich terugtrekken in eenzaamheid
  • concentratiestoornissen, zelfdepressieve gedachten
  • geheugenstoornissen als gevolg van stress en druk
  • laag zelfvertrouwen, frustratie
  • psychische afhankelijkheid van verslavende middelen
  • vijandigheid, agressiviteit
  • ontmenselijking van anderen als afweermechanisme

+

Lichamelijke uitputting

  • Lichamelijke vermoeidheid - spierzwakte, krampen
  • afname van fysieke prestaties (inclusief seksuele)
  • Cardiovasculaire problemen - hoge bloeddruk, tachycardie
  • ademhalingsproblemen - hyperventilatie
  • spijsverteringsstoornissen - eetlust, diarree, constipatie, gewichtsverlies
  • slaapstoornissen - slapeloosheid, moeilijk in slaap vallen, vaak wakker worden
  • afname van immuniteit - vatbaarheid voor infecties
  • lichamelijke afhankelijkheid van verslavende middelen

Wie loopt het meeste risico?

3 denkbeeldige risicogroepen.

Een veelgestelde vraag is of ik misschien ook risico loop. In het begin denkt niemand daar natuurlijk over na, maar na verloop van tijd kun je bij jezelf veranderingen opmerken. Zit je in een risicogroep?

1. risicogroep

De hierboven beschreven oorzaken vormen de risicogroep voor burn-out.

Meestal zijn degenen die risico lopen degenen die te hoge eisen stellen aan hun prestaties in hun beroep, hetzij hun eigen eisen of de verhoogde eisen van hun werkgever. Dit is een baan met een enorme verantwoordelijkheid en ernstige gevolgen in het geval van een fout. Werknemers werken met een hoge inzet, zonder ruimte voor fouten.

Meestal is het werken met mensen.

Risicogroepen zijn onder andere:

  • Artsen
  • verpleegkundigen
  • paramedici
  • psychologen
  • maatschappelijk werkers
  • leraren
  • politieagenten
  • brandweerlieden
  • of advocaten

2. risicofactoren - te veel werk + te weinig loon

Dit wil niet zeggen dat andere beroepen zonder risico zijn.

Ook een werkgever die te veel eisen stelt aan zijn of haar werknemer loopt het risico op een burn-out.

Een van de redenen hiervoor is onvoldoende financiële compensatie, wat vaak een trigger is voor frustratie, depressie en demotivatie.

De prestaties van de werknemer gaan hierdoor automatisch achteruit. Het is begrijpelijk dat hij of zij geen zin meer heeft om het werk verantwoord en goed te doen.

Dit gebeurt ook in het geval van werk dat zijn professionele kwalificaties niet waardig is.

Cirkel 3

Last but not least kunnen we ook persoonlijkheden omvatten die, met veel enthousiasme en idealen in het begin, het beste van zichzelf geven in hun beroep, waarbij ze vaak hun persoonlijke leven en privacy opofferen voor hun carrière.

Dit zijn bijvoorbeeld

  • journalisten
  • acteurs
  • zangers
  • verslaggevers

De doorbraak komt wanneer ze de realiteit begrijpen. Hoe meer ze opofferen, hoe meer er van hen wordt gevraagd. De eisen gaan boven hun pet, maar toch...

Ze kunnen niet toegeven dat ze de situatie niet aankunnen.

Hoe voorkom je het burn-out syndroom?

Preventie hangt in de eerste plaats af van de persoon die risico loopt en zijn emotionele stabiliteit ten opzichte van verschillende invloeden van buitenaf. Soms hangt het echter ook af van een andere persoon, zoals de werkgever, die niet altijd gemakkelijk te beïnvloeden is.

vrouw staat op het kruispunt van achteren, houdt het achterhoofd vast met haar hand, er staat een pijl op het kruispunt in beide richtingen
De juiste richting kiezen is het belangrijkste. Bron: thinkstock photos

In mildere gevallen en voor emotioneel sterkere mensen is het voldoende om voldoende afstand te houden van mensen. Dit zal mogelijke stressfactoren minimaliseren.

De juiste weg kiezen is altijd begeleidend.

Soms moeten er grote veranderingen en beslissingen worden genomen om veel ellende te voorkomen. Een van die veranderingen is van baan veranderen als je het niet aankunt en niet de juiste motivatie hebt.

Als we niet op tijd de juiste beslissing nemen, kunnen we daar later spijt van krijgen.

Preventie

  • het belangrijkste is om onszelf eisen te stellen waaraan we kunnen voldoen
  • niet halsoverkop succes najagen
  • nee kunnen zeggen als we weten dat het te veel is
  • weten hoe om te gaan met mislukkingen
  • in teamverband werken, niet alleen met een hoog ego
  • weten hoe we onszelf goed kunnen motiveren
  • van werkomgeving, baan/werkgever veranderen als dat nodig is
  • de juiste prioriteiten kiezen
  • goede interpersoonlijke relaties cultiveren
  • meer tijd doorbrengen met mensen die dicht bij ons staan
  • soms is een langere vakantie en opladen nuttig
  • ontspanning in de vorm van rust, muziek, sport
  • praten met een psycholoog

Wat te doen als we bedreigd worden door het burn-outsyndroom?

Als je de situatie niet aankunt en je ziet veranderingen bij jezelf, dan is het het juiste moment om er iets aan te doen. In mildere gevallen kunnen we onszelf opnieuw motiveren, of van huidige baan veranderen als die ons niet gelukkig maakt.

Het is geen gemakkelijke beslissing, maar het is verstandiger dan van jezelf een menselijk wrak te maken als het ondraaglijk is.

Het helpt om vrienden te ontmoeten en te ontspannen, wat de beste remedie is voor een uitgeput lichaam. Dit helpt niet alleen bij preventie, maar ook als het burn-outsyndroom zich al in je heeft gemanifesteerd.

een vrouw die met haar vinger op de knop van een lachende smiley drukt uit een selectie van drie smileys
Het belangrijkste is om de juiste keuze te maken. Bron: thinkstock photos

In ergere gevallen is het nodig om naar een psycholoog of psychiater te gaan en openlijk over je moeilijkheden te praten. Er zijn veel poliklinieken die je graag helpen.

Psychotherapie is zeer nuttig gebleken bij burn-out, zelfs zonder de noodzaak van psychofarmaca.

Een van de opties is het internet, waar een online specialist je kan helpen met advies of een herbeoordeling van je aandoening. Er zijn ook telefoonlijnen die je altijd kunt bellen om je probleem anoniem met een specialist te bespreken.

Er zijn genoeg opties. Je moet er gewoon gebruik van maken en ophouden jezelf wijs te maken dat er niets aan de hand is of dat het jou niet kan overkomen.

fdeel op Facebook
Het doel van het portaal en de inhoud is niet om professionele onderzoek. De inhoud is voor informatieve en niet-bindende doeleinden alleen, niet adviserend. In geval van gezondheidsproblemen raden we aan om professionele hulp, een bezoek aan of contact opnemen met een arts of apotheker.